گروه مراقبت‌روان‌شناختی و معنوی

هر مرحله از تشخیص و درمان بیماری سرطان به طور ذاتی همراه با استرس و نگرانی برای بیمار و خانواده است. در این شرایط تطابق درست با وضعیت پیش آمده و حفظ توان جسمی و روحی برای پیگیری مسیر درمان اهمیت فوق العاده‌ای دارد. سایکوانکولوژی یک بخش کلیدی از پزشکی روان‌تنی و مراقبت تسکینی است و به صورت مطالعه، فهم و درمان ابعاد مختلف سرطان از زمان پیشگیری تا بهبودی کامل و یا دوران داغ‌دیدگی تعریف می‌شود.

بیماران مبتلا به سرطان از لحظه ابتلا به بیماری دچار نگرانی‌های متعددی می‌شوند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از ترس از مرگ، وابسته شدن، بدشکلی بدن، ناتوانی و طرد شدن، به هم خوردن روابط، اختلال در عملکرد و ایجاد مشکلات مالی. این ناراحتی‌های روان‌شناختی روی عملکرد فرد و توانایی او برای تطابق با بیماری تاثیر گذاشته و پایبندی بیمار به درمان‎های پیشنهادی را کاهش می‌دهد.

انواع روش‌های درمانی در سایکوانکولوژی عبارتند از: روان‌درمانی فردی، گروه درمانی، مراقبت خانوادگی(Family Care)،  آموزش روان‌شناختی(Psychoeducation)، گروه‌های خودیاری(Self-help Group)و درمان بیولوژیک.

بیماری‌های صعب‌ العلاج منجر به بروز سوالات و چالش‌های معنوی و دینی فراوانی در موضوعات اعتقادی، اخلاقی و احکام می‌شود. این امر خود می‌تواند منجر به تضعیف روحیه بیمار، از دست دادن امید و سخت‌تر شدن تحمل دوران بیماری می‌گردد.

برخلاف سابقه‌ای به قدمت پیدایش ادیان الهی، به‌ویژه دین اسلام و معنویت عمیق نهفته در آن، هنوز هم محققان براساس جهان‌بینی خود، تعاریف متفاوتی از معنویت و راهکار رسیدن به سلامت معنوی ارائه می‌دهند و شیوۀ صحیح ارائۀ مراقبت معنوی به‌صورت حرفه‌ای و با رویکردی درمان‌گرانه مدون نشده است.

معنویت تنها نوعی نگرش نیست، بلکه شامل اعمال نیز می‌شود. ادراکات دینی از معنویت، عموماً از لحاظ اشاره به باورها و اعمال خاص، تعاریفی غنی را شامل می‌شود. در برابر آن، تعاریف عام‌تری نیز وجود دارد که بیشتر روی تجربیات طبیعی، ارزش‌های فردی و ارتباطات تمرکز دارد.

حیطه‌های ناراحتی‌ها بر اساس ارتباطات چهارگانه‌‌ای انسان با خدا، خود، خلق و خلقت عبارت است از عقوبت، عدالت، دعا و اجابت، توکل، رضایت، حکمت، امیدواری، خداشناسی معنوی، آرامش معنوی، ترس از مرگ، احکام شرعی، عزت نفس، خودآگاهی معنوی، کم‌صبری، خودفراموشی، روابط بین‌فردی، داغ‌دیدگی، یکپارچگی با طبیعت و طبیعت خدامحور.

مراقبت معنوی در صدد معنایابی و معنابخشی به ابعاد وجودی انسان در چهار مدار ارتباطی (با خدا، خود، خلق و خلقت) بر اساس الگوهای دینی می‌باشد.

مراقبت معنوی به صورت مشاوره فردی، جلسات گروه درمانی معنوی، ارایه الگوی مراقبت معنوی بر اساس تعالیم دینی و پاسخگویی به سوالات شرعی بیماران در خصوص شرایط مرتبط با بیماری می‌باشد.