سرطان پستان چگونه آغاز می‌شود؟

تغییر یا جهش در DNA باعث تبدیل سلول‌های طبیعی پستان به سلول‌های سرطانی می‌شود. برخی از تغییرات DNA از والدین به ارث می‌رسد و می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. عوامل خطر دیگر مرتبط با سبک زندگی، مانند تغذیه و تمرین‌های ورزشی احتمال ابتلا به سرطان سینه را تغییر می‌دهد. به نظر می‌رسد که هورمون‌ها در بسیاری از موارد سرطان پستان نقش داشته باشند، اما مکانیسم دقیق این اثرگذاری به طور کامل کشف نشده است.

جهش‌های به ارث رسیده در مقابل جهش‌های اکتسابی

سلول‌های طبیعی پستان به علت تغییرات (جهش) در DNA به سلول‌های سرطانی تبدیل می‌شوند. همچنین، DNA، ماده ژنتیکی سلول است که ژن‌ها را تشکیل می‌دهد و ژن‌ها حاوی دستورالعمل‌هایی برای نحوه عملکرد سلول‌ها می‌باشد. برخی از جهش‌های DNA به ارث می‌رسد و از والدین به فرزندان انتقال می‌یابد. بنابراین، سلول‌ها هنگام لقاح حاوی جهش می‌باشند. برخی جهش‌ها خطر ابتلا به سرطان‌های خاصی را افزایش می‌دهد و باعث ایجاد سرطان‌های خانوادگی می‌شود. همچنین، سن بروز سرطان در این خانواده‌ها نسبت به عموم مردم کمتر است. با وجود این، بیشترین جهش‌های DNA مربوط به سرطان سینه، اکتسابی است. بنابراین، در طول زندگی شخصی رخ می‌دهد و ارتباطی با وراثت ندارد.

بعضی از ژن‌های رشد، تقسیم و مرگ سلول‌ها را کنترل می‌کند. جهش در این ژن‌ها باعث می‌شود که سلول‌ها کنترل طبیعی خود را از دست بدهند؛ بنابراین، این جهش‌ها با سرطان مرتبط است.

ژن‌های پیشاسرطانی

ژن‌های پیشاسرطانی به رشد طبیعی سلول‌ها کمک می‌کند. هنگامی که یک ژن پیشاسرطانی، جهش یا تعداد نسخه‌های آن افزایش می‌یابد، آن را از یک ژن مفید به یک ژن بیماری‌زا تبدیل می‌کند و در زمانی که نباید فعال باشد، فعال است. هنگامی که این تغییر اتفاق می‌افتد، رشد سلولی از کنترل خارج می‌شود و باعث رشد خارج از کنترل سلول‌های زیادی می‌شود و ژن پیشاسرطانی را به یک ژن سرطان‌زا تبدیل می‌کند.

سلول را شبیه یک ماشین تصور کنید. برای این که ماشین به درستی کار کند، باید راه‌هایی برای کنترل سرعت ماشین وجود داشته باشد. عملکرد یک ژن پیشاسرطانی شباهت زیادی به پدال گاز دارد که رشد و تقسیم سلول‌ها را کنترل می‌نماید و ژن سرطان‌زا شبیه پدال گازی عمل می‌کند که گیر کرده است و باعث می‌شود تا رشد سلول‌ها از کنترل خارج گردد.

ژن‌های سرکوب کننده تومور

به ژن‌های طبیعی که وظیفه کاهش سرعت تقسیم سلولی (رشد سلول)، تصحیح و تعمیر جهش‌های DNA یا مرگ برنامه‌ریزی شده سلولی (آپوپتوز) را برعهده دارد، ژن‌های سرکوب کننده تومور می‌گویند. بنابراین، زمانی که ژن‌های سرکوب کننده تومور به درستی عمل نکند و دچار جهش شده باشد، سلول‌ها خارج از کنترل رشد می‌کنند و در زمان معینی نمی‌میرند و در نتیجه، منجر به بروز سرطان می‌شوند.

ژن‌های سرکوب کننده تومور، مانند پدال ترمز که از سرعت بیش از حد ماشین جلوگیری می‌کند، به طور طبیعی مانع از تقسیم سریع و بیش از حد سلول‌ها می‌شود. هنگامی که مشکلی شبیه جهش در این ژن‌ها به وجود آید، ترمزها کار نمی‌کند و تقسیم سلولی از کنترل خارج می‌شود.

جهش‌های ارثی

برخی جهش‌های به ارث رسیده باعث افزایش چشمگیر خطر ابتلا به سرطان‌های خاصی می‌شود و مرتبط با بسیاری از سرطان‌هایی است که در برخی خانواده‌ها اتفاق می‌افتد. برای مثال، BRCA1، BRCA و BRCA2 ژن‌های سرکوب کننده تومور می‌باشد که با بروز جهش در یکی از این ژن‌ها رشد غیر طبیعی سلول‌ها سرکوب نمی‌شود و احتمال ابتلا به سرطان افزایش می‌یابد. جهش در یکی از این ژن‌ها می‌تواند از هر کدام از والدین به کودک منتقل شود.

درحال حاضر زنان از تشخیص علل ژنتیکی سرطان پستان سود می‌برند. آزمایش ژنتیک می‌تواند زنانی که جهش در ژن‌های سرکوب کننده تومور BRCA1 و BRCA2 یا جهش در ژن‌های کمتر شایع مانند PALB2، ATM یا CHEK2 را به ارث برده‌اند شناسایی کند. بنابراین، این افراد می‌توانند اقدامات لازم برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان را انجام دهند و برای غربالگری و شناسایی سرطان در مراحل اولیه و قابل درمان اقدام کنند. از آن جا که جهش در ژن‌های BRCA1 و BRCA2 با سرطان‌های دیگری به غیر از سرطان پستان نیز مرتبط است؛ زنان با این جهش‌ها، اقدامات غربالگری و پیشگیرانه لازم را برای سایر سرطان‌ها نیز انجام می‌دهند.

جهش در ژن‌های سرکوب کننده تومور مانند ژن BRCA دارای “نفوذ بالا” است؛ چرا که این جهش‌ها اغلب منجر به سرطان می‌شود. اگر چه بیشتر زنان دارای جهش‌های با نفوذ بالا مبتلا به سرطان می‌شوند، اما بیشتر موارد سرطان (از جمله سرطان سینه)، ناشی از این نوع جهش نیست.

در اغلب موارد، جهش‌های با نفوذ کم و یا تنوع ژنتیکی عامل پیشرفت سرطان می‌باشد. هر کدام از این جهش‌ها ممکن است که اثر اندکی بر روی بروز سرطان در هر فرد داشته باشد، اما تأثیر آن‌ها در جمعیت کلی، زیاد است؛ چرا که این جهش‌ها رایج می‌باشد و به طور معمول، مردم در هر زمان بیش از یکی از این جهش‌ها را دارند. ژن‌های درگیر ممکن است که بر روی عواملی مانند سطوح هورمون، متابولیسم و یا سایر علل تأثیرگذار بر سرطان پستان، اثرگذار باشد. این جهش‌ها از علل بروز سرطان‌های پستان خانوادگی است.

جهش‌های اکتسابی

ارتباط اغلب جهش‌های سرطان‌زا با جهش‌های اکتسابی بیشتر از جهش‌های ارثی می‌باشد. تابش پرتوها یا مواد شیمیایی از جمله عواملی است که منجر به جهش‌های اکتسابی در ژن‌های سرکوب‌گر تومور یا ژن‌های پیش سرطانی مربوط به سرطان می‌شود، اما تاکنون، علت بیشتر جهش‌های اکتسابی که می‌تواند به سرطان پستان منتهی شود، ناشناخته است. همچنین در اغلب سرطان‌های پستان، چندین جهش اکتسابی رخ داده است.

آزمایش‌هایی که برای مشخص کردن جهش‌های ژنتیکی اکتسابی انجام می‌شود، به پزشکان کمک می‌کند تا روند و پیش آگهی بیماری را دقیق‌تر پیش‌بینی نمایند. برای مثال، آزمایش‌هایی مانند ایمونوهیستوشیمی می‌تواند زنانی که دارای نسخه‌های زیاد ژن سرطان‌زای HER2 هستند را شناسایی کند. این سلول‌ها رشد و گسترش سریع‌تری دارند و داروهای موجود برای این نوع خاص از سرطان می‌تواند این سلول‌ها را به شکل هدفمند مورد تأثیر قرار ‌دهد و روند درمان این بیماران را بهبود ‌بخشد.