درباره سرطان پستان
سرطان پستان چیست؟
رشد خارج از کنترل سلولهای پستان باعث ایجاد سرطان میشود. این سلولها تودهای را ایجاد میکنند که اغلب در عکس برداری اشعه ایکس دیده میشود و یا به صورت یک توده احساس میگردد. اگر سلولها بتوانند به بافتهای اطراف حمله کنند (گسترش یابد) یا به اندامهای دیگر بدن متاستاز دهند، تومور بدخیم است و فرد مبتلا به سرطان میباشد. سرطان پستان بیشتر در زنان رخ میدهد، اما مردان هم میتوانند به سرطان پستان مبتلا شوند.
سرطان پستان از کجا آغاز می شود؟
سرطان سینه میتواند از قسمتهای مختلف آن آغاز شود. بیشتر سرطانهای پستان از سلولهای تشکیل دهنده کانالهایی که شیر را به نوک پستان حمل میکند، شروع میشود که آنها را سرطانهای مجاری یا داکتال مینامند. دسته دیگر از غدد شیری (غدههای تولید کننده شیر مادر) شروع میشود و به سرطانهای لوبولار معروف است. انواع دیگر سرطان پستان شیوع کمتری دارد.
تعداد کمی از سرطانها از سایر بافتهای سینه شروع میشود. این سرطانها، سارکومها و لنفومها میباشد و به عنوان سرطان سینه شناخته نمیشود.
اگر چه بسیاری از انواع سرطان پستان ممکن است که باعث ایجاد یک توده در پستان گردد، اما توده همیشه حس نمیشود. بسیاری از سرطانهای پستان در ماموگرفیها تشخیص داده میشود. ماموگرافی میتواند سرطان را در مراحل اولیه (قبل از ایجاد توده یا علایم دیگر) تشخیص دهد.
مهم است بدانیم که بیشتر تودههای سینه خوش خیم میباشد و سرطانی نیست. تودههای غیر سرطانی سینه، اگر چه رشد غیر طبیعی دارد، اما به خارج از سینه گسترش نمییابد و عامل تهدید کنندهای برای زندگی نیست. با این حال برخی تودههای خوش خیم پستان میتواند خطر ابتلای زنان به سرطان پستان را افزایش دهد. هر گونه تغییر یا توده در پستان باید توسط متخصص مورد بررسی قرار گیرد تا خوش خیم و بدخیم بودن آن تعیین شود.
چگونه سرطان پستان گسترش مییابد؟
اگر سلولهای سرطانی به خون یا سیستم لنفاوی وارد و به سایر قسمتهای بدن منتقل شوند، سرطان پستان گسترش مییابد.
سیستم لنفاوی، شبکهای از عروق لنفاوی است که در سراسر بدن یافت میشود و گرههای لنفاوی را به هم متصل میکند. گرههای لنفاوی مجموعهای از اجزای کوچک لوبیا شکل است که محل تجمع سلولهای سیستم ایمنی بدن میباشد. مایع روشن داخل عروق لنفاوی حاوی مواد زاید و همچنین، سلولهای سیستم ایمنی بدن است که لنف نامیده میشود. همچنین، عروق لنفاوی، این مایع را از پستان خارج میکند. در مورد سرطان پستان، سلولهای سرطانی میتواند به عروق لنفاوی راه یابد و در گرههای لنفاوی رشد کند. همچنین، بیشتر عروق لنفاوی پستان به غدد لنفاوی زیر وارد میشود.
- گرههای لنفاوی زیر بغل
- گرههای لنفاوی اطراف استخوان ترقوه (گرههای لنفاوی بالا و پایین استخوان ترقوه)
- گرههای لنفاوی داخل قفسه سینه و در نزدیکی استخوان پستان
اگر سلولهای سرطانی به گرههای لنفاوی گسترش یافته باشد، احتمال بیشتری وجود دارد که سلولها از طریق سیستم لنفاوی به سایر قسمتهای بدن گسترش یابند و ایجاد متاستاز کنند. تعداد گرههای لنفاوی آلوده شده با سلولهای سرطان احتمال متاستاز در سایر ارگانها را افزایش میدهد و به همین دلیل، یافتن سلول سرطانی در یک یا چند گره لنفاوی اغلب بر روی برنامه درمان تأثیر میگذارد. به طور معمول در جراحی یک یا چند گره لنفاوی نیز برداشته میشود تا پزشک بتواند در مورد روند درمان تصمیمگیری کند.
لازم به ذکر است، تمام افرادی که در غدد لنفی آنها سلول سرطانی یافت میشود، دارای متاستاز نیستند و از طرفی، گاهی بدون وجود سلول سرطانی در غدد لنفی، فرد دچار متاستاز شده است.
پروتکل انجمن سرطان آمریکا برای تشخیص زودهنگام سرطان پستان
تشخیص زودرس سرطان سینه و استفاده از به روز ترین متدهای درمان، مهمترین استراتژی برای جلوگیری از مرگ و میر ناشی از سرطان پستان است. سرطان پستان که زمانی که در مراحل اولیه تشخیص داده می شود، زمانی که توده کوچک و گسترش نیافته است، به راحتی و با موفقیت درمان می شود. آزمایش های غربالگری منظم، قابل اطمینان ترین روش برای پیدا کردن سرطان پستان در مراحل اولیه است. انجمن سرطان آمریکا دستورالعمل های غربالگری برای زنان با ریسک متوسط ابتلا به سرطان پستان و زنان با ریسک بالای سرطان پستان ، ارائه داده است.
آزمایشات غربالگری چه هستند؟
هدف آزمایش های غربالگری، تشخیص سرطان پستان قبل از بروز علائم است. غربالگری به آزمایشات و روش هایی گفته می شود که در آن بیماری پیش از بروز علایم تشخیص داده میشود.. تشخیص زودهنگام به معنی یافتن و تشخیص بیماری زودتر از زمانی است که علایم بروز می کنند.
تشخیص سرطان پستان در حین آزمایش های غربالگری به معنای کوچکتر بوده توده و همچنین محدود به بافت سینه است. اندازه توده سرطان سینه و میزان گسترش یافتن آن، یکی از مهمترین عوامل پیش بینی پیش آگهی (چشم انداز) یک زن مبتلا به این بیماری است.
پروتکل انجمن سرطان آمریکا برای زنان با ریسک متوسط ابتلا به سرطان پستان
این دستورالعمل ها برای زنان دارای خطر متوسط ابتلا به سرطان پستان است. برای اهداف غربالگری، زمانی یک زن دارای ریسک متوسط ابتلا به سرطان پستان است که مشخصات زیر را نداشته باشد:
- سابقه شخصی ابتلا به سرطان پستان
- سابقه خانوادگی قوی سرطان پستان
- جهش ژنتیکی شناخته شده مرتبط با سرطان پستان ن
- پرتو درمانی قفسه سینه از سن 30 سالگی
روش غربالگری برای زنان با ریسک متوسط:
- زنان 40 تا 44 ساله به صورت اختیاری می توانند سالانه ماموگرافی انجام دهند
- زنان 45 تا 54 ساله باید سالانه ماموگرافی انجام دهند.
- زنان 55 ساله و بیشتر می توانند ماموگرام سالانه را ادامه دهند یا بازه های ماموگرافی را طبق نظر پرشک تغییر دهند. غربالگری باید تا زمانی که یک زن در وضعیت سلامتی مناسبی است و انتظار می رود که 10 سال یا بیشتر زندگی کند ادامه یابد.
همه زنان باید بدانند که زمان ماموگرافی چه چیزی در انتظار ان هاست و ماموگرافی چه اطلاعاتی را میتواند و چه اطلاعاتی را نمیتوناد در اختیار آن ها قرار دهد.
ماموگرافی
ماموگرافی منظم می تواند در یافتن سرطان پستان در مراحل ابتدایی کمک کند، زمانی که درمان اغلب موفقیت آمیز است. ماموگرافی می تواند تغییرات پستان را، سال ها قبل از شروع علائم سرطان، پیدا کند. نتایج چند دهه تحقیق به روشنی نشان می دهد که سرطان پستان در زنانی که ماموگرافی منظم انجام می دهند در مراحل ابتدایی تشخیص داده می شود و نیاز به درمان های مهاجم مثل جراحی ماستکتومی و دوره های شیمی درمانی طولانی شدید کمتر است و با احتمال بیشتری درمان می شوند .
ماموگرافی یک روش بدون نقص نیست و تشخیص برخی از سرطان ها با آن ممکن نیست. گاهی اوقات یک زن به آزمایشات بیشتری نیاز دارد تا متوجه شویم که چیزی که در ماموگرافی مشاهده می کنید یک توده سرطانی است یا خیر. همچنین یک احتمال کوچک برای تشخیص سرطان وجود دارد که هرگز نمیتواند هیچ مشکلی را در هنگام غربالگری پیدا کند. مهم است که زنان ماموگرامی می دانند که چه انتظارات و مزایا و محدودیت های غربالگری را درک می کنند.
معاینه پستان بالینی و خودآزمایی پستان
تحقیقات اثرات مشخص معاینه منظم توسط پزشک (معاینه بالینی پستان) یا توسط خودتان (خودآزمایی های پستان) را نشان نداده است. شواهد بسیار اندکی وجود دارد که این معاینات در زمانی که فرد در حال انجام ماموگرافی های منظم است به تشخیص زودرس سرطان پستان کمک کند. اغلب هنگامی که سرطان پستان به علت بروز علائم (مانند لمس توده) تشخیص داده می شود، زنان این علائم را حین فعالیت های معمول مانند حمام کردن یا لباس پوشیدن متوجه می شوند. زنان باید بدانند که پستان های آن ها در حالت معمولی چطور به نظر می رسند و چطور حس می شوند و هر گونه تغییر را به پزشک اطلاع دهد.
پروتکل غربالگری انجمن سرطان آمریکا برای زنان در معرض ریسک بالای ابتلا به سرطان پستان
زنان با ریسک بالای ابتلا به سرطان پستان باید MRI و ماموگرافی سالانه را از سن 30 سالگی شروع کنند. این زنان دارای یکی از ویژگی های زیر هستند:
- با توجه به ابزارهای ارزیابی ریسک که عمدتا بر سابقه خانوادگی مبتنی هستند، خطر ابتلا به سرطان سینه حدود 20 تا 25 درصد و یا بیشتر محاسبه شده باشد.
- وجود جهش شناخته شده در ژن های BRCA1 یا BRCA2 بر اساس آزمایش ژنتیک انجام شده
- وجود جهش شناخته شده در ژن BRCA1 یا BRCA2 در بستگان درجه اول (والدین، برادر، خواهر یا فرزند) بدون سنجش وجود جهش در شما
- سابقه پرتودرمانی قفسه سینه در سنین 10 تا 30 ساللگی داشت
- داشتن یکی از سندرم های لی فرامنی، کودن یا Bannayan-Riley-Ruvalcaba، یا وجود یکی از این سندرم ها در بستگان درجه یک.
انجمن سرطان آمریکا توصیه می کند زنانی که ریسک خطر ابتلای آن ها کمتر از 15٪ است، از RI برای برای غربالگری استفاده نکنند.
شواهد کافی برای توصیه یا عدم توصیه ی MRI سالانه برای زنانی به علل زیر دارای ریسک بالا هستند وجود ندارد:
- داشتن سابقه شخصی ابتلا به سرطان پستان، کارسینوم داکتال در محل (DCIS)، کارسینوم لوبولار در محل (LCIS)، هیپرپلازی غیرنرمال مجاری (ADH) یا هیپرپلازی غیر نرمال لوبولار (ATH)
- داشتن سینه های “بسیار” متراکم یا با تراکم “ناهمگونی”
اگر MRI به عنوان روش غربالگری استفاده قرار گیرد، باید علاوه بر ماموگرافی باشد نه جایگزین آن. این کار به دلیل این است که اگرچه MRI با دقت بیشتری سرطان را تشخیص می دهد، اما هنوز برخی از سرطان هایی که توسط ماموگرافی تشخیص داده میشود در MRI مشخص نمی شوند.
اکثر زنان دارای ریسک بالای ابتلا به سرطان پستان، MRI و ماموگرافی باید از 30 سالگی آغاز شوند و تا زمانی که وضعیت سلامتی آن ها خوب است ادامه پیدا کنند. اما این زنان باید در مورد دوره های غربالگری خود با پزشک خود مشورت کنند.
ابزار مورد استفاده برای ارزیابی ریسک خطر ابتلا به سرطان پستان
ابزارهای ارزیابی ریسک خطر متعددی برای کمک به متخصصین بهداشت برآورد ریسکخطر ابتلا به سرطان پستان وجود دارد. این ابزارهای برآورد خطر سرطان پستان را بر اساس اطلاعات مختلف مثل انواع عوامل خطر به شکل تقریبی و نه دقیق ارزیابی می کند.
از آنجا که ابزارهای مختلف، برای ارزیابی ریسک از فاکتورهای مختلفی استفاده می کنند، ممکن است ریسک های خطر ارزیابی شده توسط ابزارهای مختلف برای یک زن متفاوت باشند.
برای استفاده از هر کدام از این ابزارها باید با پزشک خود مشورت کنید.