درباره سرطان پستان
عوامل خطر مرتبط با سبک زندگی
عوامل خطری که قابل تغییر نیستند
عواملی که اثرات آنها بر سرطان پستان هنوز مشخص نیست
عوامل بحث برانگیز میان مردم که اثر آنها بر سرطان پستان رد شده است
آیا میتوان ریسک ابتلا به سرطان پستان را کاهش داد؟
تصمیم برای استفاده از داروها برای کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه
استفاده از تاموکسیفن و رالوکسیفن برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان
استفاده از مهارکنندههای آروماتاز برای کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه
جراحی پیشگیرانه برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان
عوامل خطر مرتبط با سبک زندگی
عوامل خطر شامل هر چیزی است که شانس ابتلا به بیماری، مانند سرطان سینه را تحت تاثیر قرار میدهد. اما داشتن یک عامل خطر یا حتی تعدادی از آنها به این معنی نیست که شما حتماً به بیماری مبتلا میشوید.
بعضی از عوامل خطر در ارتباط با رفتارهای شخصی مانند رژیم غذایی و ورزش هستند. عوامل دیگر مرتبط با شیوه زندگی شامل تصمیمگیری در مورد داشتن فرزند و مصرف داروهایی بوده که حاوی هورمون هستند.
نوشیدن الکل
نوشیدن الکل به وضوح خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهد. ریسک ابتلا با مقدار مصرف الکل مرتبط است. زنانی که در روز یک نوشیدنی الکلی مصرف میکنند، در مقایسه با زنانی که الکل نمینوشند، خطر افزایشیافته اندکی برای ابتلا به سرطان پستان دارند. زنانی که2 تا 3 نوشیدنی الکلی در روز مصرف میکنند، نسبت به کسانی که الکل مصرف نمیکنند، با خطر افزایشیافته 20% مواجه هستند. همچنین مصرف بیش از حد الکل باعث افزایش خطر ابتلا به سرطانهای دیگر نیز میشود.
انجمن سرطان آمریکا توصیه میکند که زنان بیش از یک نوشیدنی الکلی در روز مصرف نکنند.
اضافهوزن یا چاقی
داشتن اضافه وزن بعد از یائسگی خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش میدهد. قبل از یائسگی، تخمدانها اکثر استروژن بدن را میسازند و بافت چربی مقدار کمی از استروزن را تامین میکند. پس از یائسگی (زمانی که تخمدانها ساختن استروژن را متوقف میکنند)، بیشتر استروژن در بافت چربی تولید میشود. داشتن بافت چربی بیشتر بعد از یائسگی به معنای بالاتر بودن سطح استروژن و افزایش احتمال ابتلا به سرطان پستان است. همچنین زنان دارای اضافه وزن، دارای سطوح بالاتر انسولین در خون هستند و سطح انسولین بالا با برخی از سرطانها، از جمله سرطان پستان، مرتبط است.
با این حال، ارتباط بین وزن و خطر سرطان پستان پیچیده است. به عنوان مثال، به نظر میرسد ریسک ابتلا به سرطان پستان در زنانی که در بزرگسالی دچار اضافه وزن میشوند افزایش یافته، اما این ریسک در زنانی که از کودکی اضافه وزن داشتهاند بالا نمیرود. همچنین چربی اضافه در ناحیه شکمی ریسک ابتلا به سرطان پستان را بیش از مقدار مشابه چربی در ناحیه لگن و ران ها افزایش می دهد. محققان بر این باورند که سلولهای چربی در قسمتهای مختلف بدن دارای تفاوتهای ظریفی هستند که میتواند این رویداد را توضیح دهد.
اضافه وزن ممکن است بر روی انواع مختلف سرطان پستان تاثیر بگذارد. به عنوان مثال، برخی تحقیقات نشان میدهد که داشتن اضافه وزن قبل از یائسگی، ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان با سه مارکر منفی را افزایش دهد.
انجمن سرطان آمریکا توصیه میکند که در طول زندگی خود وزن متناسب با توده بدنی خود را حفظ کنید و با تعادل بین میزان مصرف غذا و فعالیت بدنی، از اضافه وزن جلوگیری نمایید.
عدم فعالیت فیزیکی
شواهدی که نشان میدهد فعالیت بدنی منظم، خطر ابتلا به سرطان سینه را بویژه در زنان یائسه کاهش میدهد، رو به افزایش میباشد. حال این فعالیت باید چه مقدار باشد؟ برخی مطالعات نشان داده که فعالیت فیزیکی حتی به صورت بسیار اندک در هفته میتواند مفید باشد.
چگونگی اثر فعالیت بدنی بر کاهش خطر سرطان پستان مشخص نیست. ممکن است فعالیت فیزیکی بر وزن بدن، التهاب، هورمون و تعال انرژی تاثیرگذار باشد.
براساس توصیه انجمن سرطان آمریکا، بزرگسالان باید هر هفته حداقل 150 دقیقه فعالیت فیزیکی متوسط یا 75 دقیقه فعالیت شدید (یا ترکیبی از اینها) داشته باشند و این فعالیتها در طول هفته انجام شوند.
فعاليت بدنی با شدت متوسط: به هر نوع فعاليت بدنی گفته میشود که منجر به افزايش تعداد ضربان قلب و دفعات تنفس در واحد زمان میگردد.
فعاليت بدني با شدت بالا يا شديد: فعاليتی است که در حين انجام آن، فرد به علت افزايش تعداد تنفس نمی تواند به راحتی صحبت کند.
اگر شدت فعاليت بدني در حالت سكون را صفر و حداكثر توانايي فرد براي فعاليت بدني را 10 در نظر بگيريم، فعاليت بدنی با شدت متوسط 6 – 5 و فعاليت بدنی شديد 8 – 7 خواهد بود.
فرزندآوری
به طور کلی زنانی که زایمان نداشته، یا زنانی که اولين كودك خود را پس از سن 30 سالگي باردار شدهاند، با خطر افزایش یافته اندک سرطان پستان مواجه هستند. تعداد بارداری بالا و بارداری در سنین پایین، خطر ابتلا به سرطان پستان را کاهش میدهد. با این حال، تأثیر بارداری برای انواع مختلف سرطان پستان متفاوت است. برای مثال به نظر میرسد بارداری، ریسک نوع خاصی از سرطان پستان با عنوان سرطان پستان با سهگانه منفی را افزایش میدهد.
تغذیه با شیر مادر
برخی مطالعات نشان داده که تغذیه با شیر مادر شاید خطر ابتلا به سرطان پستان را به طور جزیی کاهش دهد، به خصوص اگر به مدت 5/1 تا 2 سال ادامه یابد. توضیح این اثر احتمالی ممکن است اینگونه بیان شود که تغذیه با شیر مادر، تعداد کل چرخههای قاعدگی در طول عمر زن را کاهش میدهد.
پیشگیری از بارداری
برخی از روشهای پیشگیری از بارداری شامل استفاده از هورمونها، ممکن است خطر سرطان پستان را افزایش دهد.
داروهای ضد بارداری خوراکی: اکثر پژوهشها نشان داده زنانی که از قرصهای ضد بارداری خوراکی استفاده کردهاند نسبت به زنانی که هرگز این روش را بکار نگرفتهاند، دارای خطر افزایش یافته اندکی برای ابتلا به سرطان پستان هستند. با توقف استفاده از این قرصها، وضعیت بدن به حالت عادی برمیگردد. مطالعات نشان داده زنانی که بیش از 10 سال از این داروها استفاده نکردهاند، دارای خطر افزایش یافته ابتلا به سرطان پستان نیستند.
هورمونهای تزریقی برای پیشگیری از بارداری: یک فرم تزریقی پروژسترون است که هر 3 ماه برای پیشگیری از بارداری استفاده میشود. بعضی از مطالعات نشان داده زنانی که از این روش برای پیشگیری از بارداری استفاده میکنند در معرض خطر افزایش ریسک ابتلا به سرطان پستان هستند، اما به نظر میرسد که با گذشت 5 سال از عدم استفادهی این شاتها، ریسک ابتلا به سرطان پستان به حالت عادی برمیگردد.
ایمپلنتهای پیشگیری از بارداری، آیو دی، چسبهای پوستی، حلقههای واژینال: در این روشهای پیشگیری از بارداری نیز از هورمونها استفاده میشود که به طور تئوری میتواند با سرطان پستان مرتبط باشد. در برخی مطالعات، ارتباط بین استفاده از IUD آزاد کننده هورمون و خطر ابتلا به سرطان پستان، نشان داده شده است، اما مطالعات اندکی، ارتباط بین استفاده از ایمپلنتهای پیشگیری از بارداری، چسبها و حلقهها و خطر ابتلا به سرطان پستان را مورد بررسی قرار دادهاند.
هنگام تصمیمگیری در مورد استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری هورمونی، زنان باید درباره ریسک خطر ابتلا به سرطان پستان، با ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی خود مشورت کنند.
هورموندرمانی بعد از یائسگی
سالهای زیادی برای کمک به کاهش علایم یائسگی و جلوگیری از پوکی استخوان، هورمون درمانی با استروژن (اغلب همراه با پروژسترون)، مورد استفاده قرار گرفته است. این درمان با نامهای متعددی مانند هورموندرمانی پس از یائسگی (PHT)، درمان با جایگزینی هورمون (HRT) و هورموندرمانی یائسگی (MHT) استفاده شده است.
دو نوع اصلی هورموندرمانی وجود دارد:
- برای زنانی که هنوز رحم دارند، پزشکان بطور کلی ترکیب استروژن و پروژسترون را تجویز میکنند که با نام هرمون درمانی ترکیبی شناخته میشود. در این زنان استفاده از پروژسترون از این جهت حائز اهمیت است که استروژن به تنهایی میتواند خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش دهد.
- برای زنانی که هیسترکتومی (عمل برداشتن رحم) شدهاند، استروژن به تنهایی میتواند مورد استفاده قرار گیرد. این روش با نام درمان جایگزینی استروژن (ERT) یا استروژن درمانی (ET) شناخته میشود.
هورمون درمانی ترکیبی (HT): استفاده از هورموندرمانی ترکیبی بعد از یائسگی، خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهد. در این روش احتمال مرگ بر اثر سرطان پستان نیز افزایش مییابد. این افزایش خطر در مدت زمان استفاده اندک حتی به اندازه دو سال مشاهده شده است.
به نظر میرسد افزایش ریسک خطر با این روش درمانی، پس از گذشت 5 سال از توقف درمان به حالت نرمال برمیگردد.
هورمون درمانی همسان زیستی (بیو آیدنتیکلال): کلمه همسانزیستی در توصیف نسخههایی از استروژن و پروژسترون به کار میرود که همان ساختار شیمیایی طبیعی بدن را دارد. این هورمونها با عنوان راه امن درمان علایم یائسگی به بازار عرضه شده، اما چون تحقیقات زیادی در مورد مقایسه هورمونهای همسانزیستی یا “طبیعی” با نسخههای هورمون مصنوعی انجام نشده است، هیچ دلیل اثبات شدهای برای ایمنتر و موثرتر بودن آنها وجود ندارد و باید مطالعات بیشتری در مورد آن انجام شود. تا آن زمان باید خطرات استفاده از هورموندرمانی همسانزیستی، مشابه سایر روشهای هورمون درمانی در نظر گرفته شود.
استروژن درمانی (ET): به نظر نمیرسد که استفاده از استروژن تنها، بعد از یائسگی، خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد. اما برخی مطالعات نشان دادهاند در مواردی که این ET در مدت زمان طولانی (برای بیش از 15 سال) استفاده شود، خطر ابتلا به سرطان تخمدان و پستان را افزایش میدهد.
در حال حاضر به جز کاهش کوتاه مدت علایم یائسگی، دلایل جدی برای استفاده از هورمون درمان پس از یائسگی (چه ترکیبی و چه استروژن درمانی)، وجود ندارد. هورمون درمانی ترکیبی علاوه بر افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، ایجاد لختههای خون و سکته مغزی را نیز افزایش میدهد. از طرفی این روش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال و پوکی استخوان را کاهش میدهد. انتخاب استفاده از این روش باید همراه با آگاهی از افزایش ریسک سایر بیماریها باشد، آن هم زمانی که راههای دیگری برای جلوگیری و درمان پوکی استخوان وجود داشته و غربالگری میتواند از سرطان روده بزرگ جلوگیری کند. به نظر می فرسد استروژن درمانی خطر سکته مغزی را افزایش میدهد.
تصمیم به استفاده از هورمون درمانی ترکیبی باید توسط پزشک، پس از بررسی خطرات و مزایای احتمالی (از جمله شدت علایم یائسگی)انجام گیرد. در صورت تصمیم به استفاده از هورموندرمانی، معمولاً بهترین روش استفاده از کمترین دوز ممکن دارو و کاهش زمان مصرف تا جای ممکن است.
ایمپلنتهای پستان
ایمپلنت پستان سیلیکونی سبب ایجاد جای زخم در پستان میشود. ایمپلنتها، ماموگرافی استاندارد پستان را دشوارتر کرده، اما عکسبرداری اضافه با اشعه ایکس (با نام مشاهده تغییر مکان ایمپلنت) میتواند برای بررسی کامل بافت پستان مورد استفاده قرار گیرد.
انواع خاصی از ایمپلنتهای پستان با یک نوع نادر سرطان به نام لنفوم سلول بزرگ آناپلاستیک (ALCL) مرتبط است. این لنفوم گاهی با عنوان لنفوم سلول بزرگ مرتبط با ایمپلنت پستان (BIA-ALCL) نامیده میشود. به نظر میرسد این لنفوم اغلب در ایمپلنتهایی با سطوح بافت خشن به جای سطوح صاف اتفاق میافتد. اگر ALCL بعد از ایمپلنت خود را نشان دهد، میتواند به شکل یک توده، مجموعه مایع در نزدیکی ایمپلنت، درد، تورم یا عدم تقارن (سینههای نامنظم) مشخص شود. این بیماری معمولاً به درمان پاسخ میدهد.