اعضای تیم حمایتی و تسکینی چه کسانی هستند؟
تیم مراقبتهای حمایتی و تسکینی، یک تیم چند رشتهای است. یعنی از آنجا که در زمینههای مختلف جسمی، روانی، عاطفی، معنوی و اجتماعی از بیماران و خانوادۀ آنها حمایت میکند، متخصصان زیادی برای ارائۀ این خدمات با هم همکاری می کنند.
هرچند خیلی وقتها، این خدمات توسط تیم اصلی درمان، شامل متخصص سرطان (انکولوژیست) و پرستاران ارائه میشود. اما این تیم قادر به پاسخگویی تمامی نیازهای بیمار نیستند. از طرف دیگر، متخصصین و تیم مراقبت های حمایتی و تسکینی نیز جایگزین متخصص سرطان (انکولوژیست) و تیم معالج شما نیستند؛ بلکه این دو گروه با همکاریِ هم، تلاش می کنند تا با برآوردن نیازها و خواستههای شما، سلامت و آرامشتان را تأمین کنند.
کسانی که در ارائۀ مراقبتهای حمایتی و تسکینی نقش دارند را می توان به سه گروه اصلی تقسیم کرد:
- اعضای تیم طب تسکینی؛
- اعضای تیم مراقبتهای روانی – اجتماعی؛
- اعضای تیم پشتیبانی و اداری
- مشاوره ژنتیک
اعضای تیم طب تسکینی
اعضای تیم طب تسکینی شامل انکولوژیست، پزشک طب تسکینی، پرستارانِ طب تسکینی و دیگر پرستاران با تخصصهای خاص، فیزیوتراپ، کاردرمانگر، مشاور تغذیه و روانپزشک میشود. ممکن است افراد دیگری نیز با تخصصهای گوناگون در صورت نیاز به این تیم اضافه شوند. افرادی مثل متخصصِ درد، متخصصِ اورژانس، لنفوتراپیست و گفتار درمان.
انکولوژیست
اُنکولوژیست (که به او اُنکولوژ هم گفته میشود) پزشکِ متخصص در درمان سرطان (و همچنین بیماریهای خونی) می باشد. معمولاً انکولوژیست، مدیریت تیم درمانی را بر عهده دارد. او مسئول تعیین روش درمان، نوع داروها، میزان آنها و برنامۀ درمانی شماست. همچنین ممکن است در مورد روند درمانی شما با متخصص طب تسکینی، متخصص درد، روانشناس و دیگر متخصصان مشاوره کند یا شما را به آنها ارجاع دهد.
پزشک طب تسکینی
پزشک طب تسکینی؛ ممکن است یک پزشک عمومی، یک متخصص بیماریهای داخلی باشد و یا دارای تخصص دیگری باشد. او دورههای تخصصی مراقبتهای تسکینی و کنترل علائم و عوارض را گذرانده و در این زمینه مهارت کسب کرده است. وظیفۀ پزشک طب تسکینی در تیم مراقبتی و درمانی، ارزیابی مداوم شما، تعیین مراقبتهای مورد نیاز، برنامهریزی برای ارائۀ مراقبتهای تسکینی و کمک به بهبود علائم و عوارض جانبی شماست. او در صورت نیاز، شما را برای دریافت خدمات گوناگون تسکینی، به بخش های مختلف ارجاع دهد. علاوه بر این، یک پزشک طب تسکینی، وظیفۀ کنترل تیمهای مراقبت در منزل و برنامهریزی برای اعزام آنرا برای هر بیمار بر عهده دارد.
پرستاران طب تسکینی و دیگر پرستاران با تخصصهای خاص
پرستاران طب تسکینی، به مدیریت درد و سایر علائم کمک می کنند. از میان اعضای تیم، معمولاً پرستاران، ارتباط نزدیکتری با بیمار دارند و بنابراین یکی از رابطهای اصلی شما، با بقیۀ اعضای تیم مراقبتی هستند. اگر شما خدمات طب تسکینی را در منزل دریافت می کنید، پرستاران بطور منظم شما را برای کنترل علائمتان ویزیت کرده و مطمئن میشوند که نیازهای شما برآورده میشود. بعضی از پرستاران دارای تخصصهایی خاص؛ مانند درمان زخم بستر هستند.
متخصص درد
متخصص درد، در یافتن علت درد و درمان آن مهارت دارد. پزشک متخصص درد ممکن است دارو تجویز کنند، شما را به دیگر متخصصان ارجاع دهد و یا اقداماتی عملی برای تسکین درد شما انجام دهد. با اینحال ممکن است که اُنکولوژیست یا پزشک طب تسکینی، بدون ارجاع شما به متخصص درد، خود قادر به کنترل درد شما باشند.
مشاور تغذیه
مشاور تغذیه برای تدوین یک رژیم غذاییِ اختصاصی، متناسب با شرایط بیماری و نیازهایتان به شما کمک میکند. همچنین او میتواند شما را در زمینه چالشهای تغذیهای مانند تهوع و کاهش اشتها کمک کند. مشاور تغذیه، در خصوص مصرف مکملها نیز، شما را راهنمایی میکند.
فیزیوتراپ، کاردرمانگر
فیزیوتراپ، بیمار را برای حفظ توان حرکتی و ارتقای آن کمک می کند. وظیفۀ فیزیوتراپ، تدوین برنامههای ورزشی برای حفظ و بهبود قدرت جسمانی شما در طول درمان و بعد از پایان دورۀ درمان است. کاردرمانگر (کاردرمان) بر بهبود توانایی بیمار برای انجام کارهای روزانه و خصوصاً در قسمت حرکات بالاتنه تمرکز دارد، تا به او در عدم وابستگی به دیگران و حفظ استقلال خود برای کارهای روزمرهاش کمک کند.
لنفوتراپیست
بعضی انواع سرطانها و جراحیهایی که با هدفِ درمان، انجام میشوند، باعث می شوند که مایع لنف در اندام هایی مانند دست و پا تجمع کند. تجمع لنف باعث مُتورم شدن اندام میشود و باعث میشود بیمار نتواند به راحتی از آن اندام استفاده کند. لنفوتراپیست با انجام ماساژهای تخصصی و آموزش بعضی تمرینات، به بیمارانی که مایع لنف در اندامهای مختلف ایشان تجمع کرده (به اصطلاح دچار لنفْ اِدِم شدهاند)، کمک میکند تا شرایط طبیعی جسمی خودشان را بهدست آورند.
اعضای تیم مراقبتهای روانی – اجتماعی
اعضای تیم مراقبتهای روانی – اجتماعی، کسانی هستند که به شما برای حفظ و بهدست آوردن سلامت روانی، عاطفی، اجتماعی و معنوی کمک می کنند. کلیدیترین اعضای این تیم، روانشناس، مددکار اجتماعی و مراقب معنوی هستند.
روانپزشک
قرار گرفتن در شرایط سخت بیماری، می تواند باعث ایجاد فشارهای روانی و ایجاد برخی بیماریهای روحی شود. از طرف دیگر، بعضی سرطانها یا روشهای درمانی، بر روی عملکرد دستگاه عصبی تاثیر میگذارند. این اثرات ممکن است خود را به صورت تغییر در خُلق، مشکلات شناختی یا دیگر اختلالات عصبی نشان دهد. به علاوه ممکن است کسی از قبل به بیماریهای روانی دچار باشد. معمولاً روبرو شدن با شرایط پیچیدۀ روحی که در پی ابتلا و درمان سرطان به وجود میآید، میتواند موجب تشدیدِ بیماریهای روحی قبلی بشود. روانپزشکان، ضمن تشخیص این مشکلات، با تجویز دارو، سعی میکنند این اختلالات عملکردی را درمان کنند.
روانشناس
روانشناس (خصوصاً روانشناسِ سرطان)، در سراسر دورۀ بیماری، از زمان تشخیص، دورۀ درمان و حتی پس از آن، بیمار و خانوادهاش را در مواجهه با چالشهای روانی و عاطفی همراهی میکند و به ایشان برای انطباق یافتن با شرایط بیماری، کمک میرساند. او بیمار را برای برقراری ارتباطی بهتر با خانواده، تیم مراقبتی و دیگر اطرافیانشان یاری میکند. روانشناسان، همچنین به اعضای خانواده، در روبرو شدن با سوگ عزیزان خود و گذر از این دوران کمک می کنند.
روانشناس کودکان
این افراد، در زمینۀ کمک به کودکان تخصص دارند. آنها به کمک دانش تخصصی خود در زمینۀ کودکان، به آنها کمک می کنند، با شرایط مربوط به بیماری و دورۀ درمان بهتر کنار بیایند. آنها همچنین به کودکانی که پدر، مادر یا خواهر و برادرشان بیمار شدهاند، در طول این تجربه کمک می کنند.
مددکار اجتماعی
مددکار اجتماعی برای حفظ و بهبود منزلت و رفاه اجتماعیِ شما، به شکلهای مختلف تلاش میکند. بررسی نیازهای گوناگون، مشاوره دادن، معرفی شما به نهادهای حمایتی، کمک به حل مسائل خانواده و حمایت از بیمار در چالشهای معیشتی، حقوقی و امثال آن، مثالهایی از این تلاشهاست.
مراقب معنوی
مراقب معنوی، آموزش دیده است که به نگرانیهای بیمار و خانوادۀ او، بهخصوص در مورد مفاهیمی مانند «بودن»، اختیار، مرگ، بازتاب اعمال، خیر و شر، ثواب و گناه، سرنوشت انسان و مانند آنها پاسخ دهد، او ممکن است یک روحانی (با تحصیلات حوزوی) یا یک کارشناس در زمینۀ الهیات یا مسائل مذهبی باشد. به علاوه، روحانیون بیمار را در مورد مسائل دینی و احکام راهنمایی می کنند.
اعضای تیم پشتیبانی و اداری
شاید شما هیچ گاه اعضای تیم پشتیبانی و اداری را نبینید؛ اما آنها کسانی هستند که به دیگر تیمها کمک می کنند تا بتوانند به شما خدمات خوبی را ارائه دهند.
مسئول پذیرش
وقتی برای دریافت یک خدمت یا برای تشکیل پرونده به مکسا مراجعه می کنید، اولین کسی که با او روبرو می شوید، مسئول پذیرش است. مسئول پذیرش شما را در مورد انواع خدمات راهنمایی میکند و به سوالات مختلف شما پاسخ میدهد. او ارتباط شما را با ارائه دهندگانِ خدماتِ مختلف برنامهریزی کرده، به شما نوبت میدهد و برای هماهنگی قرارهایتان با شما تماس میگیرد.
بایگان
بایگانها اطلاعات گوناگون مربوط به شما را ثبت می کنند تا کسانی که به شما خدمت ارائه می دهند، هر بار بتوانند به آخرین اطلاعات مربوط به شما دسترسی داشته باشند. این اطلاعات در عین اینکه خیلی دقیق ثبت میشوند اما به لحاظ امنیتی غیرقابل نفوذ هستند. به علاوه برای رعایت حریم خصوصی شما، هر کس تنها به مقداری از اطلاعات که به آن نیاز دارد دسترسی دارد.
مسئول پشتیبانی و اجرایی
مسئول پشتیبانی وظیفۀ هماهنگ کردن تمامی افرادی که به نوعی در فرآیند مراقبت از شما دخیل هستند را بر عهده دارد. این وظیفه ممکن است بین چند نفر تقسیم شود یا توسط یک نفر انجام شود. ممکن است در بعضی مراکز او را مسئول هماهنگی یا مدیر اجرایی هم بنامند.
مسئول فنی
مسئول فنی وظیفۀ بررسی عملکرد همۀ کسانی را بر عهده دارد که در فرآیند مراقبت از شما، مشارکت می کنند. او رفتار حرفهای، تسلط علمی و اخلاقمداری اعضای تیم حمایتی و تسکینی را بطور مستمر ارزیابی میکند و در قبال آن پاسخگوست. مسئول فنی مسئولیت رسیدگی به شکایات بیمار و خانواده را هم بر عهده دارد.
داوطلبان
بسیاری از برنامههای مراقبتی توسط داوطلبان اجرا میشود. داوطلبان برای کارهای مختلفی آموزش دیدهاند. آنها معمولاً کارهای سادهای مثل انجام نظرسنجی از شما را انجام میدهند. با این حال بعضی از آنها با توجه به تخصص و مهارت خود، خدماتی تخصصی مانند مراقبتهای پزشکی ، پرستاری، انواع مشاوره، یا تهیه و تدوین مطالب آموزشی را بر عهده دارند.
مشاور ژنتیک
مشاوره ژنتیک، معمولا در خدمات استاندارد مراقبت های حمایتی و تسکینی طبقه بنئی نمیشود. اما یک مشاور ژنتیک میتواند نقش قابل توجهی را در کاهش نگرانی خانوادۀ بیمار ایفا کند. مشاور ژنتیک به نگرانیهای اعضای خانوادۀ بیمار در مورد ابتلای خودشان به سرطان، بر مبنای شواهد علمی پاسخ میدهد. مشاور ژنتیک با بررسی سابقۀ خانوادگی شما برای انواع بیماریها، از جمله سرطان، ریسک شما را برای ابتلا به آنها ارزیابی میکند و در صورت نیاز شما را برای انجام آزمایشات ژنتیک ارجاع می دهد تا از ابتلای دیگر اعضای خانواده پیشگیری کند.