خستگی ناشی از شیمی‌درمانی معمولاً با استراحت برطرف نمی‌شود. احساس خستگی ناشی از شیمی‌درمانی از کم تا زیاد طبقه بندی می‌شود. بعضی از افراد این حالت را به صورت احساس ضعف، کسالت، فرسودگی، سنگینی یا سستی توصیف می‌کنند. خستگی ممکن است در پی فعالیت تومور، مصرف برخی انواع داروهای شیمی‌درمانی یا حالات روانی مانند افسردگی یا اضطراب ایجاد شود. اگر همزمان با شیمی‌درمانی تحت رادیوتراپی هم قرار بگیرید، ممکن است بیشتر احساس خستگی بکنید.

علاوه بر این، خستگی ممکن است به علت چیز‌هایی مثل کم‌خونی، بدخوابی، فعالیت زیاد بدنی، درد، کم تحرکی، دیگر داروها، بیماری‌های دیگر، مشکلات تنفسی، کم اشتهایی و عفونت هم ایجاد شود. پزشک شما ممکن است با تجویز دارو به کاهش احساس خستگی در شما کمک کند.

خستگی در سرطان

راه‌های کنترل خستگی:

  • تمدد اعصاب (ریلکسیشن یا مدیتیشن) می‌تواند در کاهش احساس خستگی در شما کمک می‌کند. راه‌های تمدد اعصاب، می‌تواند شامل دعا، یوگا، تخیل، تصویرسازی ذهنی یا سایر روش‌هایی که استرس را کاهش می‌دهند باشد.
  • به جای 3 وعده غذای پرحجم، 5 الی 6 وعده‌ی کم حجم میل کنید. همیشه مقداری مواد غذایی مانند سوپ، غذاهای آماده، ماست و پنیر در دسترس داشته باشید. در طول روز مایعات زیادی (حدود 8 لیوان آب یا آبمیوه) بنوشید.
  • برای استراحت‌تان برنامه ریزی داشته باشید. معمولا استراحتی کوتاه (15-10 دقیقه) در طی روز، باعث می‌شود احساس و در پی آن وضعیت بهتری داشته باشید. اگر می‌خواهید در طول روز بخوابید، بهتر است مدت آن کمتر از یک ساعت باشد. خواب کوتاه در طول روز، باعث می‌شود شب را بهتر بخوابید.
  • گاهی ورزش و فعالیت بدنی (نظیر پیاده‌روی، انجام یوگا یا دوچرخه‌سواری به مدت 15 دقیقه) می‌تواند ازخستگی شما بکاهد و به شما احساس نشاط بدهد. همچنین می‌تواند کمک کند که شب بهتر بخوابید. این فعالیت‌ها را زمانی که بیشترین میزان انرژی را دارید، انجام دهید.
  • خیلی فعالیت نکنید. چند کار را برای آنکه خودتان انجام دهید انتخاب کنید و به اطرافیان اجازه دهید در کارها به شما کمک کنند. فعالیت‌هایی انجام دهید که تحرک زیادی نیاز نداشته باشد؛ کار‌هایی نظیر کتاب خواندن، بافندگی یا آموختن یک زبان جدید از روی خود آموز.
  • در طول شیمی‌درمانی لازم است حداقل 8 ساعت در طول شب بخوابید. برای اینکه خواب بهتری داشت باشید، فعال بودن در طول روز و تمدد اعصاب قبل از خواب می‌تواند به شما کمک کند. با خواندن کتاب قبل از خواب، حل کردن جدول، گوش دادن به موسیقی و سایر تفریحات آرام بخش، مثال‌هایی از روش‌های تمدد اعصاب هستند.
  • کار کردن کمتر (چند ساعت در روز و در چند روز هفته)، دور کاری و انجام کارهای خانگی می‌تواند به شما برای حفظ انرژی کمک کند.
  • برای انجام کار‌ها از دیگران کمک بگیرید. برای کمک گرفتن خجالت نکشید. تقاضا از دیگران برای کمک کردن به غرور شما لطمه نمی‌زند.
  • با نوشتن خاطرات روزانه و برنامه‌هایتان می‌توانید برنامه ریزی بهتری برای اوقات خود، داشته باشید.

    نوشته شده بر اساس:

    Cancer Research UK – cancer drugs – side-effects – fatigue

    Cancer Council Australia – Fatigue and Cancer Brochure