سرطان ریه چیست؟

سرطان ریه زمانی آغاز میشود که سلول های ریه غیر طبیعی میشوند و به شکل غیرقابل کنترلی رشد میکنند. همانطور که سلول های سرطانی بیشتری تولید میشوند، میتوانند تشکیل تومور بدهند و به دیگر قسمت های بدن گسترش یابند. برای اطلاعات بیشتر در مورد نحوه ی آغاز و گسترش سرطان لینک سرطان چیست را مطالعه فرمایید.

ساختار نرمال و چگونگی عملکرد ریه ها

 ریه های 2 عضو اسفنجی در قفسه سینه شما هستند. ریه راست شما دارای 3 قسمت (لوب ) و ریه چپ شامل 2 لوب است. ریه چپ از این جهت کوچک تر است که قلب فضای بیشتری را در آن ناحیه از بدن می گیرد.

زمان نفس، هوا از طریق دهان یا بینی وارد می شود و از طریق نای وارد ریه ها می شود. نای به لوله هایی به نام نایژه یا برونش منتهی شده و به برونش های کوچکتر تقسیم می شوند. این تقسیم به تشکیل شاخه های کوچکتر به نام برنشیول یا نایژک ها می انجامد. در پایان نایژک ها، کیسه های هوایی کوچکی تحت عنوان آلوئول وجود دارد.

آلوئول ها وظیفه ی جذب اکسیژن هوا برای خون و حذف دی اکسید کربن خون را دارند. هنگام  بازدم دی اکسید کربن از بدن خارج می شود. جذب اکسیژن و از بین بردن دی اکسید کربن، کار اصلی ریه هاست.

سرطان ریه به طور معمول از سلول های نایژه و قسمت هایی از ریه مانند نایژک یا آلوئول، آغاز می شود.

یک لایه ی نازک به نام پلورا یا پرده جنب ریه ها را احاطه کرده است. پرده جنب از ریه ها محافظت می کند و به آنها کمک می کند تا در هنگام تنفس به راحتی به سمت جلو و عقب حرکت کنند.

در زیر ریه ها، یک عضله نازک و گنبدی شکل به نام دیافراگم، قفسه سینه را از شکم جدا می کند. هنگامی تنفس، دیافراگم به سمت بالا و پایین حرکت می کند و به ورود و خروج هوا کمک میکند.

انواع سرطان ریه

دو نوع اصلی سرطان ریه وجود دارد که درمان بسیار متفاوتی دارند:

سرطان ریه سلول های غیر کوچک(NSCLC) :

حدود 80%تا85% سرطان های ریه، سرطان ریه سلول غیرکوچک هستند.  انواع اصلی NSCLC شامل ادنوکارسینوما، کارسینوم سلول های سنگفرشی و کارسینوم سلول های بزرگ است.این مجموعه اگرچه هر کدام از نوع خاصی از سلول ها آغاز می شود، از آنجا که درمان و پیش آگهی مشابهی دارند در گروه سرطان ریه سلول های غیر کوچک دسته بندی می شوند.

آدنوکارسینوما: حدود40% از سرطان های ریه آدنوکارسینوما هستند.این سرطان از سلول هایی آغاز می شود که به طور معمول موادی موکوز مانند ترشح می­کنند.

این نوع سرطان ریه به طور عمده در افرادی که در حال حاضر سیگاری هستند یا در گذشته مصرف کننده سیگار بودند، رخ می دهد و در عین حال شایع ترین نوع سرطان ریه بین افراد غیر سیگاری نیز میباشد. شیوع این نوع بین خانم ها بیشتر از مردان است و نسبت به دیگر انواع سرطان ریه افراد جوانتر را درگیر می­کند.

آندوکارسینوما معمولا در قسمت های خارجی تر ریه یافت میشود. اگرچه نسبت به دیگر انواع سرطان ریه رشد آهسته تری دارد و احتمال تشیخص سرطان پیش از گسترش سرطان به سایر بافت ها بیشتر است اما این تغییرات بین افراد مختلف متفاوت است.

افراد مبتلا به نوعی آدنوکارسینوما به نام آدنوکارسینوما درجا یا adenocarcinoma in situ (که قبلا به نام کارسینوما برونشیلوالوئولار نامیده می شده) در مقایسه با دیگر انواع سرطان ریه پیش آگهی بهتری دارند.

کارسینوم سلول سنگفرشی (اپیدرموئید): حدود 25 تا 30 درصد از کل سرطان های ریه، کارسینوم سلول سنگفرشی است. این سرطان در سلول های سنگفرشی که سلول های خطی موجود در مجاری هوایی ریه هستند شروع میشود. این بیماری اغلب با سابقه مصرف سیگار ارتباط دارد و معمولا در قسمت های مرکزی ریه، کنار یک مجرای هوایی اصلی یافت میشود.(نایژه) 

کارسینومای سلول بزرگ(تمایز نیافته): این نوع از سرطان حدود 10تا 15درصد سرطان های ریه را شامل می­شود. می­تواند در همه ی قسمت های ریه ظاهر شود و تمایل به رشد و گسترش سریع دارد که موجب می­شود درمان آن سخت شود. یکی از زیرمجموعه های کارسینومای سلول بزرگ تحت عنوان کارسینومای نورواندوکراین است که یک سرطان با رشد سریع است و شباهت زیادی به سرطان ریه ی سلول کوچک دارد.

زیرمجموعه های دیگر:

أنواع دیگر سرطان ریه ی سلول غیرکوچک مانند کارسینومای آدنواسکواموس و کارسینومای سارکوماتوئید شیوع کمتری دارند.

سرطان ریه سلول های کوچک (SCLC)

حدود 10%تا15% سرطان های ریه، سرطان ریه ی سلول کوچک هستند و گاهی به نام سرطان سلول‌های جو دو سرشکل هم خوانده می شوند. این نوع سرطان ریه رشد و گسترش سریعتری نسبت به NSCLC دارد. حدود 70٪ از افراد مبتلا به SCLC  زمانی تشخیص داده می شوند که سرطان گسترش یافته است. از آنجا که این سرطان به سرعت رشد می کند، به خوبی به شیمی درمانی و پرتودرمانی پاسخ می­ دهد. متأسفانه ، برای بیشتر افراد، این سرطان در بعضی از نقاط عود می کند.

انواع دیگر تومورهای ریه

به غیر از 2 نوع اصلی سرطان ریه، تومورهای دیگری نیز می توانند در ریه ها به وجود آیند.

تومورهای کارسینوئید ریه: تومورهای کارسینوئید ریه کمتر از 5٪ از تومورهای ریه را تشکیل می دهند. اکثر این تومورها به آرامی رشد می کنند.

سایر تومورهای ریه: سایر انواع سرطان ریه مانند کارسینوم آدنوئید کیستیک، لنفوم، سارکوم، و نیز تومورهای خوش خیم ریه مانند هامارتوما نادر هستند. این ها به شیوه متفاوتی از سرطان های شایع تر ریه درمان می شوند.

سرطان هایی که به ریه ها متاستاز می دهند:  سرطان هایی که در اندام های دیگر (مانند پستان، پانکراس، کلیه یا پوست) شروع می شوند، ممکن است به ریه ها متاستاز دهند اما این ها سرطان ریه نیستند. به عنوان مثال، سرطانی که در سینه شروع می شود و به ریه ها گسترش می یابد هنوز سرطان پستان است و نه سرطان ریه. درمان سرطان متاستاتیک به ریه بر اساس سایت آغازین سرطان انجام می شود.