اعضای تیم حمایتی و تسکینی چه کسانی هستند؟
تیم مراقبت‌های حمایتی و تسکینی یک تیم چندرشته‌ای است، زیرا حمایت از بیماران و خانواده‌های آنها در ابعاد مختلف جسمی، روانی، عاطفی، معنوی و اجتماعی نیازمند تخصص‌های گوناگون است.
در بسیاری از موارد، این خدمات توسط تیم اصلی درمان شامل متخصص سرطان (انکولوژیست) و پرستاران ارائه می‌شود. با این حال، این تیم به تنهایی قادر به پاسخ‌گویی به تمام نیازهای بیمار نیست. از سوی دیگر، متخصصان مراقبت‌های حمایتی و تسکینی جایگزین تیم معالج بیمار نیستند، بلکه در کنار آنها فعالیت می‌کنند تا با همکاری یکدیگر، نیازهای بیمار را تأمین کرده و کیفیت زندگی او را بهبود بخشند.
اعضای تیم مراقبت‌های حمایتی و تسکینی
کسانی که در ارائه این خدمات نقش دارند، در پنج گروه اصلی دسته‌بندی می‌شوند:
✅ تیم طب تسکینی
✅ تیم بازتوانی فیزیکی و توانبخشی
✅ تیم مراقبت‌های روانی – اجتماعی – معنوی
✅ تیم مشاورۀ ژنتیک و پیشگیری
✅ تیم پشتیبانی و اداری
تیم طب تسکینی
تیم طب تسکینی شامل متخصصان مختلفی است که با هدف کاهش علائم، بهبود کیفیت زندگی و حمایت از بیماران مبتلا به سرطان فعالیت می‌کنند. اعضای این تیم عبارتند از:
- پزشک طب تسکینی
- متخصص خون و سرطان (انکولوژیست)
- متخصص جراحی
- متخصص بیهوشی
- متخصص روانپزشکی
- پرستاران طب تسکینی
- دیگر پرستاران با تخصص‌های خاص
در صورت نیاز، افراد دیگری با تخصص‌های مرتبط مانند پزشکان طب اورژانس و رادیولوژیست‌ها نیز ممکن است به این تیم اضافه شوند.
متخصص خون و سرطان (انکولوژیست)
اُنکولوژیست پزشکِ متخصص در درمان سرطان (و همچنین بیماری‌های خونی) است. معمولاً انکولوژیست، مدیریت تیم درمانی را بر عهده دارد. او مسئول تعیین روش درمان، نوع داروها، میزان آنها و برنامۀ درمانی شماست. همچنین ممکن است در مورد روند درمانی شما با دیگر متخصصان و بالینگران مشاوره کند یا شما را به آنها ارجاع دهد.
پزشک طب تسکینی
پزشک طب تسکینی ممکن است یک فوق تخصص یا فلوشیپ طب تسکینی، پزشک عمومی یا متخصص بیماری‌های داخلی باشد که دوره‌های تخصصی طب تسکینی و کنترل علائم و عوارض را گذرانده و در این زمینه مهارت کسب کرده است.
وظیفۀ پزشک طب تسکینی در تیم مراقبتی و درمانی، ارزیابی مداوم بیماری، تعیین مراقبت‌های مورد نیاز، برنامه‌ریزی برای ارائۀ مراقبت‌های حمایتی و تسکینی و کمک به بهبود علائم و عوارض جانبی آن است. او در صورت نیاز، شما را برای دریافت خدمات گوناگون تسکینی، به بخش‌های مختلف ارجاع می‌دهد.
پرستاران طب تسکینی و پرستاران با تخصص‌های خاص
پرستاران طب تسکینی، به مدیریت علائم آزار دهنده کمک می‌کنند. از میان اعضای تیم، معمولاً پرستاران، ارتباط نزدیک‌تری با بیمار دارند و بنابراین یکی از رابط‌های اصلی شما، با بقیۀ اعضای تیم مراقبتی هستند. اگر شما خدمات طب تسکینی را در منزل دریافت می‌کنید، پرستاران بطور منظم شما را برای کنترل علائم‌تان ویزیت می‌کنند تا مطمئن شوند نیازهای شما برآورده می‌شود. برخی پرستاران تخصص‌هایی خاص مانند تخصص درمان زخم بستر دارند.
بازتوانی و توانبخشی فیزیکی
فیزیوتراپ، کاردرمانگر
فیزیوتراپ، بیمار را برای حفظ توان حرکتی و ارتقای آن کمک می‌کند. وظیفۀ فیزیوتراپ، تدوین برنامه‌های ورزشی برای حفظ و بهبود قدرت جسمانی در طول و بعد از پایان دورۀ درمان است.
کاردرمانگر (کاردرمان) بر بهبود توانایی بیمار برای انجام کارهای روزانه به ویژه حرکات بالاتنه تمرکز دارد، تا به او در وابسته نبودن به دیگران و حفظ استقلال خود برای کارهای روزمره کمک کند.
لنفوتراپیست
بعضی سرطان‌ها و جراحی‌هایی که با هدفِ درمان، انجام می‌شوند، باعث می‌شوند مایع لنف در اندام‌هایی مانند دست و پا تجمع کند. تجمع لنف باعث مُتورم شدن اندام شده و باعث می‌شود بیمار نتواند به راحتی آن را حرکت دهد. لنفوتراپیست با انجام ماساژهای تخصصی و آموزش برخی تمرینات، به بیمارانی که دچار لنفْ اِدِم شده‌اند، کمک می‌کند به شرایط طبیعی برگردند.
مشاور تغذیه
مشاور تغذیه برای تدوین یک رژیم غذاییِ اختصاصی، متناسب با شرایط بیماری و نیاز‌هایتان به شما کمک می‌کند. همچنین او می‌تواند شما را در زمینه چالش‌های تغذیه‌ای مانند تهوع و کاهش اشتها کمک کند. مشاور تغذیه، درباره مصرف مکمل‌ها نیز، شما را راهنمایی می‌کند.
تیم مراقبت‌های روانی، اجتماعی و معنوی
اعضای تیم مراقبت‌های روانی – اجتماعی، کسانی هستند که به شما برای حفظ و بدست آوردن سلامت روانی، عاطفی، اجتماعی و معنوی کمک می‌کنند. کلیدی‌ترین اعضای این تیم، روانشناس، مددکار اجتماعی و مراقب معنوی هستند.
قرار گرفتن در شرایط سخت بیماری، می‌تواند باعث ایجاد فشار‌های روانی و ایجاد برخی بیماری‌های روانی شود. همچنین برخی سرطان‌ها یا روش‌های درمانی، بر عملکرد دستگاه عصبی تاثیر می‌گذارند. این اثرات ممکن است خود را به شکل تغییر خُلق، مشکلات شناختی یا دیگر اختلالات عصبی نشان دهد. به علاوه ممکن است کسی از قبل به بیماری‌های روانی دچار باشد. معمولاً روبرو شدن با شرایط استرس آور که در پی ابتلا و درمان سرطان به وجود می‌آید، می‌تواند موجب تشدیدِ بیماری‌های روانی قبلی شود. روانپزشکان، ضمن تشخیص این مشکلات، با انجام مشاوره، روان درمانی یا تجویز دارو، سعی می‌کنند این اختلالات عملکردی را درمان کنند.
روانشناس (روانشناسِ سرطان)، در سراسر دورۀ بیماری، از زمان تشخیص، دورۀ درمان و حتی پس از آن، بیمار و خانواده‌اش را در مواجهه با چالش‌های روانی و عاطفی همراهی می‌کند و به آنها برای انطباق یافتن با شرایط بیماری، کمک می‌رساند. او بیمار را برای برقراری ارتباطی بهتر با خانواده، تیم مراقبتی و دیگر اطرافیان یاری می‌کند. روان‌شناسان، همچنین به اعضای خانواده، در مواجهه با سوگ عزیزان خود و گذر از این دوران کمک می کنند.
روانشناس کودکان
این افراد، در زمینۀ کمک به کودکان تخصص دارند. آنها به کمک دانش تخصصی خود در زمینۀ کودکان، به آنها کمک می‌کنند، با شرایط مربوط به بیماری و دورۀ درمان بهتر کنار بیایند. آنها همچنین به کودکانی که پدر، مادر یا خواهر و برادرشان بیمار شده‌اند، در طول این تجربه کمک می‌کنند.
مددکار اجتماعی
مددکار اجتماعی برای حفظ و بهبود منزلت و رفاه اجتماعیِ بیمار، به شکل‌های مختلف تلاش می‌کند. بررسی نیازهای گوناگون، انجام مشاوره، معرفی به نهادهای حمایتی، کمک به حل مسائل خانواده و حمایت از بیمار در چالش‌های معیشتی، حقوقی و امثال آن، مثال‌هایی از این تلاش‌هاست.
مراقب معنوی
مراقب معنوی، آموزش دیده است که به نگرانی‌های بیمار و خانوادۀ او، به ویژه در مورد مفاهیمی مانند «بودن»، اختیار، مرگ، بازتاب اعمال، خیر و شر، ثواب و گناه، سرنوشت انسان و مانند آنها و همچنین سوالات و ابهامات شرعی پاسخ دهد. مراقب معنوی یک کارشناس آشنا با مسائل معنوی-مذهبی و همچنین امور روان‌شناختی است.
مشاوره ژنتیک و پیشگیری
مشاوره ژنتیک، معمولا در خدمات مرسوم مراقبت‌های حمایتی و تسکینی طبقه بندی نمی‌شود. اما یک مشاور ژنتیک می‌تواند نقش قابل توجهی در کاهش نگرانی خانوادۀ بیمار ایفا کند. مشاور ژنتیک به نگرانی‌های اعضای خانوادۀ بیمار در مورد ابتلای خودشان به سرطان، بر مبنای شواهد علمی پاسخ می‌دهد.
کارشناس ژنتیک
کارشناس ژنتیک با بررسی سابقۀ خانوادگی شما برای انواع بیماری‌ها، از جمله سرطان، ریسک شما را برای ابتلا به آنها ارزیابی می‌کند و در صورت نیاز شما را به متخصص ژنتیک ارجاع می‌دهد.
متخصص ژنتیک
متخصص ژنتیک بر اساس میزان ریسک شما، نیاز به آزمایش ژنتیک و نوع آزمایش را تعیین می‌کند. پس از انجام آزمایش متخصص ژنتیک با بررسی نتیجۀ آزمایش اقدامات بعدی را که باید برای پیشگیری از ابتلای اعضای خانواده به سرطان انجام دهید تعیین می کند.
تیم پشتیبانی و اداری
شاید شما هیچ گاه اعضای تیم پشتیبانی و اداری را نبینید، اما آنها کسانی هستند که به دیگر تیم‌ها کمک می‌کنند تا بتوانند به شما خدمات خوبی ارائه دهند.
مسئول پذیرش
وقتی برای دریافت یک خدمت یا برای تشکیل پرونده به مکسا مراجعه می‌کنید، اولین کسی که با او روبرو می‌شوید، مسئول پذیرش است. مسئول پذیرش شما را در مورد انواع خدمات راهنمایی می‌کند و به سوالات مختلف شما پاسخ می‌دهد. او ارتباط شما را با ارائه دهندگانِ خدماتِ مختلف برنامه‌ریزی کرده، به شما نوبت می‌دهد و برای هماهنگی قرارهایتان با شما تماس می‌گیرد.
بایگان
بایگان‌ها اطلاعات گوناگون مربوط به شما را ثبت می‌کنند تا کسانی که به شما خدمت ارائه می‌دهند، هر بار بتوانند به آخرین اطلاعات مربوط به شما دسترسی داشته باشند. این اطلاعات دقیق ثبت می‌شوند و به لحاظ امنیتی غیر‌قابل نفوذ هستند. برای رعایت حریم خصوصی شما، هر بخش مکسا تنها به مقداری از اطلاعات که به آن نیاز دارد، دسترسی می‌یابد.
مسئول پشتیبانی و اجرایی
مسئول پشتیبانی وظیفۀ هماهنگی تمامی افرادی که به نوعی در فرآیند مراقبت از شما دخیل هستند را بر عهده دارد. این وظیفه ممکن است بین چند نفر تقسیم شود یا توسط یک نفر انجام شود. ممکن است در برخی مراکز او را مسئول هماهنگی یا مدیر اجرایی هم بنامند.
مسئول فنی
مسئول فنی وظیفۀ بررسی عملکرد همۀ کسانی را بر عهده دارد که در فرآیند مراقبت از شما، مشارکت می‌کنند. او رفتار حرفه‌ای، تسلط علمی و اخلاق‌مداری اعضای تیم حمایتی و تسکینی را بطور مستمر ارزیابی می‌کند و در قبال آن پاسخگوست. مسئول فنی مسئولیت رسیدگی به شکایات بیمار و خانواده را هم بر عهده دارد.
داوطلبان
بسیاری از برنامه‌های مراقبتی توسط داوطلبان اجرا می‌شود. داوطلبان برای کارهای مختلفی آموزش دیده‌اند. آنها معمولاً کارهای ساده‌ای مثل انجام نظرسنجی از شما را انجام می‌دهند. با این حال بعضی از آنها با توجه به تخصص و مهارت خود، خدمات تخصصی مانند مراقبت‌های پزشکی، پرستاری، انواع مشاوره، یا تهیه و تدوین مطالب آموزشی را بر عهده دارند.
