مددکاری اجتماعی

مددکاری اجتماعی، هر نوع فعالیت حرفه‌ای است که از طرفی افراد را در بدست آوردن یا بهبود عملکرد اجتماعی کمک می‌کند و از طرف دیگر آن‌ها را در رسیدن به شرایط مطلوب و اهداف فردی‌شان یاری می‌دهد. بر خلاف باور عموم، مددکاری اجتماعی صرفاً به معنای پرداخت کمک هزینه‌های نقدی و غیرنقدی برای تأمین نیازهای لحظه‌ای و معیشتی یک فرد نیست، بلکه فرآیندی‌ست که به بیمار و خانوادۀ او کمک می کند تا ضمن بدست آوردن شناختی صحیح از نیاز خود، راه پاسخگویی به آنها را بیابند و بتوانند طی تعامل با مددکار اجتماعی و به کمک سایر منابعی که در اختیار دارند، به این نیازها پاسخ دهند. به‌ علاوه، مددکاران برقراری ارتباط میان بیمار با دیگر منابع حمایتی و ظرفیت‌های اجتماعی را تسهیل می‌کنند.

در مکسا و در مراقبت‌های حمایتی و تسکینی، هماهنگی و تسهیل‌گری دریافت خدمات درمانی و مراقبتی، کلیدی‌ترین وظیفۀ مددکار اجتماعی است. از آنجا که یکی از معضلات اصلی بیماران و خانواده‌ها، سردرگمی برای دسترسی به منابع حمایتی است، مددکاران مکسا تلاش می‌کنند برقراری ارتباط میان بیمار با مراکز مختلف حمایتی را برقرار کنند. از طرف دیگر، مددکاران اجتماعی در مکسا تلاش می‌کنند تا اعضای خانواده بتوانند با شرایط جدید انطباق یافته و وضعیت سلامت روانی، میزان مشارکت اجتماعی و مهارت‌های فردی و جمعی خود را بازیابند. در صورت لزوم، خدمات مددکاری اجتماعی می‌تواند با حضور مددکاران مکسا در محل زندگی بیمار ارائه گردد.

در اینجا می‌توانید با خدمات گوناگون واحد مددکاری اجتماعی مکسا آشنا شوید.

خدمات مشاوره‌ای

• هماهنگی برنامه‌‌های مراقبتی و درمانی:

از فعالیت‌های مددکاری اجتماعی در مراقبت‌های تسکینی ، برقراری هماهنگی بین نیاز‌‌ بیمار، فرآیند درمان و مراقبت‌های حمایتی و تسکینی است. مددکاران اجتماعی مکسا، نگرش، خواسته‌ها، شرایط بیمار و خانوادۀ او را ارزیابی می‌کنند و با همکاری دیگر تخصص‌ها و شناختی که از سیستم درمانی دارند، بیمار را راهنمایی می‌کنند تا در مکسا و بیرون از آن، خدماتی متناسب با نیازهایش دریافت کند. به علاوه، آن‌ها ارتباط بین تیم مراقبت‌های حمایتی و تسکینی مکسا را با پزشک معالج و سایر مراکز درمانی برقرار می‌کنند.

• مدیریت پیامد‌های اجتماعی بیماری:

 پیش‌بینی، تشخیص و حل چالش‌های اجتماعی که به واسطۀ بیماری به وجود آمده‌اند بر عهدۀ مددکاران قرار دارد. مددکاران مکسا، شما را در چالش‌هایی مانند: نیاز به مهاجرت بیمار از منطقۀ محل سکونت به شهر یا کشوری دیگر برای درمان، تعیین طول مدت درمان، مسائل مربوط به اتباع خارجی و از کار افتادگی به علت بیماری و غیره، همراهی می‌کنند. چالش‌‎هایی که می‌توانند شامل ابعاد مختلف درمانی، مالی، خانوادگی و اجتماعی باشند.

• مشاورۀ‌ آسیب‌های اجتماعی:

یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین وظایف مددکاری اجتماعی، پیشگیری، ارزیابی و حل آسیب‌های اجتماعی در جامعه و خانواده است. آسیب‌هایی همچون طلاق، خودکشی، افت شدید تحصیلی، بیکاری، مهاجرت و اعتیاد نمونه‌ای از آسیب‌هایی است که ممکن است در پی ابتلای یک عضو خانواده به سرطان، به وجود آید و یا به سبب آن، تشدید شود. مددکاران اجتماعی مکسا، امین شما هستند. آنها با ارزیابی شرایط و به کار بردن سیاست‌های پیشگیری کننده، می‌کوشند تا از وقوع چنین آسیب‌هایی در خانواده‌هایی که در معرض ابتلا به آسیب‌های اجتماعی قرار دارند پیشگیری نمایند. همچنین تلاش می‌کنند با اتخاذ روش‌های آسیب‌زدا؛ (مانند اصلاح محیط خانواده) آرامش را به خانواده‌هایی که تحت تاثیرچنین آسیب‌هایی قرار گرفته‌اند بازگردانند.

• مشاورۀ حقوقی:

ابتلای یک عضو خانواده به بیماری سرطان، ممکن است باعث به وجود آمدن مسائل حقوقی جدیدی در آن خانواده گردد و یا باعث شود که مسائل و مشکلاتی که قبلاً وجود داشته، تشدید شود. مسائل حقوقی مربوط به بیمار و بیماری، زمانی پر‌رنگ‌تر می‌شوند که بیمار و خانوادۀ او در طول روند درمان و پیگیری، برای بهبود، با مسائل و مشکلات قانونی روبرو شود. به علاوه، ممکن است برخی از بیماران و خانواده‌های ایشان، نسبت به نوع و کیفیت خدمات و اقدامات تشخیصی و درمانی انجام گرفته ناراضی باشند.

اگر شما هم دارای مشکلات حقوقی و قانونی هستید یا در این خصوص احتیاج به کمک دارید، می توانید برای مشاورۀ حقوقی، به مکسا مراجعه کنید. مکسا با همکاری جمعی از وکلا و حقوق‌دانان خیر‌اندیش‌، امکان استفادۀ بیماران و خانوادۀ ایشان را از مشاورۀ حقوقی فراهم کرده است.

برای استفاده از مشاورۀ حقوقی، پس از مراجعۀ شما به واحد مددکاری، شرایط‌‌‌‌تان مورد ارزیابی قرار گرفته، و بر اساس نوع نیاز و اولویت آن، برای شما نوبت مراجعه به مکسا یا معرفی نامه برای مراجعه به مراکز همکار، صادر می‌شود. مشاورۀ حقوقی در قالب مشاورۀ محض و یا اخذ وکالت به منظور شرکت در دعاوی و محکمه صورت می‌گیرد. مشاورین حقوقی مکسا آمادۀ کمک به بیماران و خانوادۀ ایشان در جهت حل مشکلات و مسائل حقوقی هستند.

• مشاوره تحصیلی:

کودکان و نوجوانان مبتلا به سرطان و کودکانی که یکی از اعضای خانواده‌شان به سرطان مبتلا شده‌اند، با مشکلات تحصیلی، همچون کاهش فرصت حضور در کلاس درس، معطوف شدن تمرکز بر درمان و ناهمخوانی زمانی برنامه‌ها مواجه می‌شوند. عدم رسیدگی به موقع به چنین مسائلی می‌تواند زمینه ساز افت تحصیلی، تأخیر در روند تحصیلی و حتی ترک تحصیل این دانش‌آموزان شود. مکسا با همکاری داوطلبان متخصص، طی برگزاری کلاس‌های عمومی و خصوصی و کارگاه‌ها و جلسات مشاورۀ تحصیلی از یک سو، و معرفی دانش‌آموزان به مراکز مشاوره و هدایت تحصیلی از سوی دیگر، تلاش می‌کند از حقوق این گروه از دانش‌آموزان حمایت کند.

• مشاورۀ شغلی:

عوارض سرطان، به تغییر در شرایط سلامت یک فرد محدود نمی‌شود؛ بلکه بر وضعیت روانی و اجتماعی بیمار و اطرافیان او نیز اثر می‌گذارد. به عنوان مثال؛ ممکن است بیمار به علت شرایط خود، از ادامه‌ی فعالیت شغلی خود باز بماند؛ یا اینکه سرپرست یا دیگر اعضای خانوادۀ او، به علت مهاجرت برای درمان یا صرف زمان برای پیگیری امور مربوط به بیمار، یا حتی فشار‌های عصبی ناشی از شرایط جدید، نتوانند کار خود را به خوبی دنبال کنند. در چنین شرایطی مشاورۀ شغلی به افراد کمک خواهد کرد تا به شرایط بهینۀ خود باز گردند و بتوانند به نوعی نیاز‌های معیشتی خود را تأمین نمایند. مشاورۀ شغلی مکسا، به عنوان یکی از خدمات  مددکاری اجتماعی، بهبود یافتگان و اعضای خانوادۀ بیمار را برای بازیافتن توان و روحیه برای کار، انطباق کار با شرایط بیماری و یا یافتن شغل مناسب یاری می‌دهد. مددکاران مکسا، با انجام مشاوره و یا با ارجاع شما به سایر واحدهای درون سازمانی و برون سازمانی، اعضای خانوادۀ بیماران و بهبود یافتگان را تا بازیابی شرایط مطلوب شغلی، همراهی می‌کنند.

برقراری ارتباط با دیگر سازمان‌های حمایتی

یکی از وظایف مهم مددکاری اجتماعی، در دسترس قرار دادن منابع حمایتی و شناساندن این منابع به مددجو و ایجاد ارتباط میان این سازمان‌ها، با مددجوست. مددکاران مکسا نیز، با ایجاد همکاری‌ها و ارتباطات با افراد حقیقی و حقوقی و طی تفاهم‌نامه‌ها و قرارداد‌های گوناگون، سعی در توسعۀ ظرفیت منابع حمایتی و اجتماعی قابل ارجاع، برای مددجویان دارند. مثال‌هایی از ارتباطات و برنامه‌های مشترک مکسا به شرح زیر است:

• برقراری ارتباط بین خیرین شخصی و مددجویان، جهت اهداء کمک‌های نقدی و غیرنقدی به بیماران؛
• معرفی بیماران نیازمند به سایر مراکز و ارگان‌های خیریه؛
• برنامه‌ریزی برای ارائۀ تخفیف به بیماران، در سایر مراکز بهداشتی-درمانی؛
• عقد قرارداد با دیگر مراکز در جهت برگزاری کلاس‌های ورزشی، علمی و هنری

تجهیزات و هزینه‌های درمانی-مراقبتی:

• تهیۀ لوازم مصرفی

یکی از وظایف مهم واحد مددکاری مکسا، تأمین وسایل مصرفی‌ است که بیمار برای افزایش کیفیت زندگی خود به آنها نیاز دارد. این وسایل شامل موارد مختلفی همچون: دستکش لنف ادم، کیسه‌های کولستومی (کیسه‌ی جمع آوری مدفوع)، یورستومی (کیسه‌ی جمع آوری ادرار)، انواع سُرنگ‌ها، بانداژ، سوند‌ها و غیره می‌شود. مکسا با قرار دادن این وسایل در اختیار بیماران، می‌کوشد بخشی هرچند کوچک از مایحتاج بیماران مبتلا به سرطان را تأمین کند. این وسایل بطور مستقیم (کمک‌های غیر نقدی) یا غیر مستقیم (کمک‌های نقدی) توسط نیکوکاران تهیه و تأمین می‌گردد. دفعات توزیع و تنوع این دست خدمات، در واحد مددکاری مکسا، بر مبنای شاخص‌های معیشتی که توسط مددکاران مکسا ارزیابی می‌شوند، صورت می‌گیرد.

• کمک هزینۀ درمانی (ویژۀ خانواده‌های مستمند بیماران):

با وجود آنکه واحد مددکاری اجتماعی مکسا تلاش نموده به صورت تخصصی حمایت های خود را صرفاً معطوف به امور درمانی نماید؛ با این حال، هزینه‌های درمان، یکی از گسترده‌ترین نیازهای بیمار است.مکسا با همیاری و کمک خیرین می‌کوشد تا این نیاز بیمارانِ تحتِ پوششِ خود را به اندازۀ توان خود، پاسخ دهد. پرداخت کمک هزینۀ بستری، کمک هزینۀ مراقبت و نگه‌داری مانند هزینه‌های پرستاری و مراقبت از بیمار، یا حتی هزینه‌هایی مانند بهبود وضعیت بهداشت دهان و دندان در این دسته از نیازها قرار می‌گیرد.

لازم به توضیح است که اولویت بندی در ارائۀ کمک‌ هزینۀ دارویی در واحد مددکاری مکسا، بر مبنای شاخص‌های معیشتی که توسط مددکاران مکسا ارزیابی می‌شوند، صورت می گیرد.

• بسته‌های کمک معیشتی (ویژۀ خانواده‌های مستمند بیماران):

با وجود آنکه واحد مددکاری اجتماعی مکسا، تلاش نموده به صورت تخصصی حمایت‌های خود را صرفاً معطوف به امور درمانی نماید‌؛اما نمی‌توان انکار کرد که هزینه‌های ضروری زندگی مانند؛ هزینه‌های خوراک، پوشاک یا اجاره‌بها از نیازهای بیماران است که معمولاً با ابتلای یک عضو از خانواده به سرطان، باعث تحمیل فشار بر اقتصاد خانواده و حتی در برخی موارد، منجر به تأخیر در آغاز یا انصراف از ادامۀ درمان بیماری می‌شود. مکسا، با همکاری خیرین و نیکوکاران، تلاش می‌کند تا این نیاز بیماران تحت پوشش خود را به اندازۀ توان خود، پاسخ دهد. این کمک‌ها معمولاً در قالب کمک هزینۀ نقدی و یا سبد‌های حمایتی ارزاق، ارائه می‌شود.

لازم به توضیح است که اولویت بندی در ارائۀ بسته‌های کمک معیشتی در واحد مددکاری مکسا، بر مبنای شاخص‌های معیشتی که توسط مددکاران مکسا ارزیابی می‌شوند، صورت می‌گیرد.

برنامه های تفریحی

• برگزاری اردو:

مکسا با برگزاری اردوها و برنامه‌های اجتماعی می‌کوشد تا ساعاتی خوش را به دور از هیاهو و تنش‌های روزمره، برای بیماران مبتلا به سرطان، رقم بزند. از طرف دیگر، این ‌چنین همنشینی‌ها به بیماران فرصت می‌دهد تا با افرادی که در شرایطی مشابه با خودشان قرار داشته یا دارند آشنا شده و تجربیات ارزنده‌ای که در مسیر مبارزه با سرطان به‌دست آورده‌اند را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. ازاین‌رو این برنامه‌ها معمولاً به نحوی طرح ریزی می‌شوند که بیماران دارای شرایط مشابه، در کنار یکدیگر قرار گیرند.

• برنامه‌های ارتقای کیفیت زندگی و آرامش روان:

انجام فعالیت‌های آرامش بخش؛ همچون یوگا و آب‌درمانی می‌تواند بر ایجاد احساس رضایت و کاهش فشار‌های روانی در بیماران مبتلا به سرطان، در طول یا پس از اتمام دورۀ درمان، موثر باشد. از این رو مکسا به عنوان بخشی از خدمات مددکاری اجتماعی خود اقدام به عقد قرارداد با مراکز ارائه دهندۀ خدمات یوگا، آب‌درمانی و استخرها نموده است. درصورت علاقه و درخواست بیماران، و پس از دریافت مجوز از پزشک ایشان، به مراکز ارائه دهندۀ خدمات معرفی می‌شوند. این خدمات با همت نیکوکاران، با تخفیف ویژه ارائه می‌شود.

• رویداد‌ها و برنامه‌های مقطعی:

علاوه بر برنامه‌های اردویی؛ رویداد‌هایی همچون جشن، کارگاه‌های مهارت آموزی مانند خطاطی و سفال‌گری نیز از دیگر برنامه‌های جمعی و جانبی واحد مددکاری اجتماعی مکسا است، که عموماً بصورت مقطعی برگزار می‌شوند.