مراقبت های روانشناختی (سایکوانکولوژی)

وقتی کسی به سرطان مبتلا می‌شود، تنها جسم او نیست که تحت تاثیر بیماری قرار می‌گیرد. سیر پیچیدۀ بیماری و درمان سرطان، بیمار و خانوادۀ او را در معرض فشار و آسیب‌های روانی قرار می‌دهد. آشفتگی از شنیدن خبر بد، بیمِ از آینده، از دست دادن امنیتِ خاطر، سردرگمی در تصمیم گیری و نگرانی‌های گوناگون فردی و اجتماعی، مثال‌هایی از عوارض روانی هستند. به مراقبت های روانشناختی که به طور تخصصی به بیمار مبتلا به سرطان و خانوادۀ او کمک می‌کند، سایکوانکولوژی گفته می‌شود.

حمایت روانشناختی، بیمار و خانوادۀ او را در مواجهه با فشار‌های عاطفی مربوط به بیماری و بازیافتن سلامت روان خود کمک می‌کند. روانشناسان و روانپزشکان مکسا، از لحظۀ تشخیص و در تمام رَوَند بیماری، بیمار و خانوادۀ او را همراهی می کنند تا آنها این مراحل سخت را، ساده‌تر پشت سر بگذارند. اعضای تیم مراقبت های روانشناختی مکسا، از افرادی با مهارت‌ها و تخصص‌های مختلف مانند روانپزشکی، روانشناسی سرطان، روانشناسی کودک و نوجوان، سکس تراپی و زوج درمانی و روانشناسی اسلامی تشکیل شده است. این تیم، خدمات گوناگونی را برای پاسخ به نیاز‌های گوناگون بیمار و خانوادۀ او ارائه می‌دهند. این خدمات، بر اساس نیاز فرد، ممکن است در کلینیک، در منزل بیمار، تلفنی یا به صورت جلسۀ گروه درمانی ارائه می‌شود. در اینجا می‌توانید با انواع مراقبت های روانشناختی که توسط مکسا برای بیمار و خانواده ارائه می شود، آشنا شوید.

روانْ درمانی و مراقبت های روانشناختی

بیماران و خانواده‌های آنان ممکن است در طول روند بیماری با مسائل و یا مشکلات روانشناختی مواجه شوند بنابراین وجود منابع خدماتی حمایت‌گرایانه در این زمان بسیار مفید خواهد بود. همکاران ما در مکسا با تخصص‌های متفاوت آمادۀ ارائۀ انواع خدمات مشاورۀ روانشناسی به بیماران و خانواده‌های ایشان می‌باشند. خدمات روانشناسی و مشاوره فردی مکسا عبارتند از:

مشاوره روان درمانی فردی

بیماران در طول روند بیماری ممکن است به انواع اختلالات روانی همچون افسردگی و اضطراب مبتلا شوند. در چنین شرایطی جلسات روان درمانی می‌تواند آنها را برای خروج از این بحران‌ها یاری دهد. با توجه به نیاز فرد، از راهبرد‌های گوناگون روان درمانی برای درمان این اختلالات استفاده می‌شود.

مشاوره کودک

کودکان مبتلا به سرطان و کودکانی که یکی از والدین آنها (یا دیگر نزدیکان‌شان) مبتلا به سرطان است، با انواع مشکلات و چالش‌های روانی رو‌به‌رو می‌شوند. مشاورۀ روانشناسی کودک، با هدف کمک به کودک برای پیشگیری از بروز آسیب‌های روانی، و کمک به حل چالش‌ها و مشکلات روحی کودکان انجام می‌شود. با توجه به حساسیت این گروه، مشاورۀ کودک در مکسا، توسط متخصص روانشناسی کودک ارائه می شود.

زوج درمانی

مسیر پر پیچ و خم بیماری ، فشار های عصبی ناشی از آن و نبود آموزش برای روبه‌رو شدن با شرایط بحرانی، ممکن است به ایجاد مشکلات ارتباطی در زندگی خانوادگیِ مبتلایان به سرطان و رابطۀ ایشان با همسر خود شود. در این زمان زوج درمانی می تواند به عنوان یک خدمت تخصصی به بهبود روابط بیمار و همسرش کمک کند.

سکس تراپی

بیماران و همسران آنها برای داشتن رابطه جنسی مناسب در طول فرآیند بیماری و حتی پس از آن، به آموزش نیاز دارند. یک سکس درمان (یا سکس تراپ) می‌تواند به آنها برای بهبود رابطه جنسی و از بین بردن موانع لذت دوطرفۀ آنها کمک کند.

مراقبت های قبل از مرگ

مبتلایان به سرطان‌های پیشرفته و خانوادۀ آنها، در آخرین مراحل عمر بیمار، با چالش‌های گوناگونی مواجه می‌شوند. اطمینان از آسایش جسمی بیمار و آرامش روانی و معنوی او، دادن اخبار ناگوار و آماده کردن بیمار و خانواده برای آینده، از جمله این چالش‌ها هستند. مراقبت‌های روانشناختی در آخرین مراحل حیات، بیمار را برای پذیرش مرگ آماده می‌کند و خانوادۀ او را در مواجهه با این واقعیت همراهی می‌کند.

مشاوره سوگ

در بیماران مبتلا به سرطان‌های پیشرفته، ممکن است خانوادۀ بیمار، بعد از فوت او، دچار مشکلاتی نظیر افسردگی یا سوگِ پیچیده شوند. در این موارد، مشاورۀ سوگ می‌تواند آنها را در پذیرش سوگ و شروع زندگیِ دوباره یاری دهد.

روانپزشکی

روانپزشک، بیماری‌های روانی را تشخیص داده و به درمان آنها می‌پردازد. از آنجا که منشا بسیاری از ناراحتی‌های روانی، وجود اختلال در عملکرد مغز است، روانپزشکان با تجویز دارو، سعی می‌کنند این اختلالات عملکردی را درمان کند. روانپزشک، پزشکی است که تخصص روان‌پزشکی گرفته است و نباید با روان‌شناس اشتباه گرفته شود.

مراقبت گروهی در روانشناسی

یکی از انواع مراقبت هایی که توسط روانشناسان مکسا ارائه می‌شود، برگزاری جلسات گروه درمانی برای بیماران و خانواده‌های آن‌هاست. جلسات گروه درمانیِ گوناگون، برای پاسخ به نیازهای مختلف بیماران و خانواده‌های ایشان طراحی شده است. این جلسات، علاوه بر کارکرد آموزشی و درمانی، فرصت همدلی و صمیمیت، و فضایی برای ابراز حمایت بیماران از یکدیگر را به وجود می‌آورد. مکسا تاکنون افتخار برگزاری جلسات گروه‌درمانی متعدد و متنوعی را برای بیماران مبتلا به سرطان و خانواده‌های آنها داشته است.

در اینجا می‌توانید با برنامه‌های گروه‌ درمانی مکسا آشنا شوید.

گروه زندگی با سرطان

این گروهِ درمانی مخصوص بیمارانی است که از مرحله درمان گذشته‌اند و نیازمند آموزش و خود مراقبتی برای زیستن با سرطان، پس از درمان موفقیت‌آمیز بیماری و در زندگی بعد از ابتلا دارند. این گروهِ درمانی به صورت هفتگی در مکسا برگزار می‌شود.

گروه رسم همراهی

گروه رسم همراهی، از زوج‌هایی تشکیل می‌شوند که یک یا هر دو مبتلا به سرطان هستند و بیماری سرطان تنش‌های احتمالی را در روابط زوجی آنها ایجاد کرده است. طول هر دورۀ این برنامه بین 6 تا 8 جلسه است و به صورت هفتگی در مکسا  برگزار می‌گردد.

گروه درمانی بهبود روابط متقابل

این گروه درمانی سعی می‌کند تا رابطۀ بین بیمار و مراقبین را چه در حین درمان و چه پس از آن بهبود بخشد و از طریق آموزش روانی و یا حل مسائل بین فردی این روابط را به سمت رابطه‌ای بدون تنش و حمایت‌گرایانه پیش ببرد. این گروه درمانی بین 10 تا 12 جلسه و به صورت هفتگی برای بیماران و مراقبین اصلی آنها ارائه می‌شود.

گروه روان درمانی حمایتی

مهم‌ترین نیاز بیماران مبتلا به سرطان در حین درمان نیاز به حمایت است. حمایت روانی – اجتماعی از مهم‌ترین انواع حمایت برای بیماران مبتلا به سرطان محسوب می‌شود. گروه روان درمانی حمایتی، می‌تواند حمایت روانی مورد نیاز بیماران را از طریق خودِ آنها و درمان‌گر تأمین کند و به آنان بیاموزد تا خود بتوانند در روند بیماری به بهترین شکل، حمایت مورد نیاز خود را  تأمین کنند.

گروه مهربانی با خود

برخی از مبتلایان به سرطان، به هر شکل خود را در ابتلا به سرطان مقصر می‌دانند و یا دائم در حال سرزنش خود هستند. گروه مهربانی با خود، با حضور این گروه از بیماران برگزار می‌شود. این گروه درمانی به بیماران خواهد آموخت که چگونه در زندگی با سرطان از خود مراقبت کنند و مثل گذشته تن به فشارها و آسیب‌های جسمی و یا روانی ندهند.  این گروه نیز در 6 تا 8 جلسه به هر هفته در مکسا برگزار می‌شود.

گروه درمانی مدیریت استرس

مدیریت استرس یکی از نیاز‌هایی است که بیماران و خانواده آنها در طول روند درمان به آن نیاز خواهند داشت؛ چراکه سیر بیماری سرطان و روند درمان آن معمولاً بیمار و خانواده را با استرس مواجه می‌کند.

این گروه درمانی به صورت تک جلسه‌ای و هفتگی برگزار می‌شود.

گروه درمانی سوگ

این گروه درمانی برای خانواده بیمارانی است که پس از مرگ بیمار با نوعی از سوگ پیچیده مواجه شده‌اند و نیاز به حمایت روانی، آموزش و درمان تنش‌های روانی خویش دارند. طول هر دورۀ این گروه درمانی بین 6 تا 8 جلسه است که به صورت هفتگی در مکسا برگزار می‌شود.

مراقبت های روانشناختی در منزل

مراقبت روانشناختی در منزل برای بیماران و خانواده‌هایی که به هر دلیلی نمی‌توانند در کلینیک حضور داشته باشند و یا بر طبق نظر روانشناس، بهتر است این مراقبت در منزل، به بیمار و خانواده ارائه گردد، انجام می‌شود. این خدمات، طیف وسیعی از مراقبت‌ها از جمله انجام مراقبت‌های روانشناختی در حیطه‌های اضطراب مرگ، کنترل درد، افسردگی و غیره، مراقبت از خانواده در زمان پرستاری از بیمار، مراقبت‌های پایان عمر برای بیماران مرحلۀ آخر و مراقبت‌های پیش از سوگ برای خانوادۀ بیمارانِ مرحلۀ آخر را در بر می‌گیرد.

مراقبت های روانشناختی تلفنی

روانشناسان مکسا با توجه به نیاز و شرایط بیمار، ممکن است مراقبت‌های روانشناختی را به صورت تلفنی به بیمار و خانوادۀ او ارائه دهند. مشاورۀ تلفنی به صورت جلسات درمانی از راه دور و یا به صورت دوره‌ای، به منظور پیگیری اوضاع روانی بیمار انجام می‌شود.

جلسات مراقبت از خانواده

مراقبت از کسی که به بیماری پیشرفته مبتلاست، کار بسیار دشواری است. مراقبین بیمار و اطرافیان او از سویی تحت فشار روانی و عاطفی قرار دارند و از طرف دیگر برای مراقبت از بیمار به آموزش نیاز دارند. جلسات مراقبت از خانواده وظیفۀ پاسخ به این نیاز را بر عهده دارد. این جلسات که با همکاری بین تخصص‌های مختلف، خصوصاً پزشک و روانشناس برگزار می‌شود، نقشی مهم در حمایت عاطفی و روانی از خانواده و ایجاد احساس امنیت و آرامش در آنها ایفا می‌کند.

جلساتی که طی آن وضعیت بیمار، نوع و سیر بیماری و نحوۀ تعامل با بیمار، به اطلاع خانواده می‌رسد، آنها را در مورد مسیر پیشِ رو آگاه می‌کند و در مواقع حساس و ضروری به خانواده در گرفتن تصمیم‌های مهم و ایجاد رویکرد واحد در مسائلی مانند درمان، مدیریت زمانی و تقسیم وظایف مراقبین کمک می‌کند. افشای خبر بد برای خانوادۀ بیمار، تنظیم هیجانی خانواده و برطرف کردن بحران‌های ارتباطی مراقبین نیز از دیگر اهداف جلسات مراقبت از خانواده است.