درباره سرطان روده بزرگ
زندگی به عنوان فردی که سرطان روده بزرگ او درمان شده است.
دومین سرطان پس از سرطان روده بزرگ
زندگی پس از درمان فردی که سرطان کلورکتال داشته است:
برای بسیاری از افراد مبتلا به سرطان کلورکتال، درمان میتواند برداشتن یا از بین بردن سرطان بوده و پایان درمان میتواند استرسزا و هیجانانگیز باشد. پس از پایان درمان، شما آسوده خواهید شد. شما نباید در مورد عود سرطان، گرچه بسیار شایع است، نگران باشید. برای بعضی افراد، ممکن است سرطان کلورکتال هرگز به طور کامل از بین نرود. شاید برخی افراد درمانهای منظمی مانند شیمیدرمانی، رادیوتراپی یا درمانهای دیگر را برای پیشگیری از سرطان به کار برند. زندگی با سرطانی که هنوز وجود دارد، میتواند دشوار و بسیار استرسزا باشد. زندگی پس از سرطان کلورکتال به معنی بازگشت به برخی از موارد و گزینههای جدید، یعنی شروع یک زندگی جدید، باشد.
از پزشک خود در مورد این که چگونه میتوانید از طول عمر یا کیفیت زندگی خود مراقبت کنید، سوالاتی بپرسید. با پزشک خود در مورد طرح مراقبت برای بقائ عمر خود سوال کنید که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
یک برنامهی پیشنهادی برای پیگیری آزمایشها، یکی برای آزمایشات دیگری که شما در آینده نیاز دارید، از قبیل تشخیص زودهنگام (غربالگری) برای انواع سرطانهای دیگر، یا آزمایشهایی برای بررسی اثرات سلامتی درازمدت از سرطان شما یا درمان آن.
شما باید لیستی از عوارض جانبی احتمالی دیر یا زود پس از درمان، همچنین چگونگی مراقبت از خود، زمان مراجعه به پزشک معالج خود و پیشنهادات تغذیه و فعالیتهای فیزیکی تهیه کنید. این لیست باید شامل یادآوری برای قرار ملاقات شما با مراقبان اصلی، یعنی کسانی که سلامت عمومیتان را تحت نظر داشته، یا بررسی میکنند، از جمله آزمایشات غربالگری سرطانباشد.
برنامههای پیگیری منظم پس از سرطان کلورکتال:
حتی اگر شما درمان را کامل کرده باشید، احتمالاً باید به مدت چندین سال با پزشک خود در تماس باشید. این خیلی مهم است که همهی دیدارها با پزشکان مختلف خود را دنبال کنید. در طی این ملاقاتها، دکتر از شما میپرسد که آیا شما مشکلی دارید و ممکن است شما آزمایشاتی را انجام داده و یا آزمایشات و تصویربردای را دوباره انجام دهید تا از علایم سرطان یا عوارض جانبی آن آگاه شوید.
پس از درمان ممکن است عوارض جانبی، مدت زمان طولانی یا حتی سالها پس از این که شما درمان را به پایان رساندهاید، خود را نشان ندهد. پزشک شما یک زمان مناسب برای پرسیدن سوالات و صحبت در مورد هرگونه تغییر یا مشکلی که شما متوجه آن شدهاید و یا نگرانیهایی که دارید را در نظر میگیرد. تا حدودی، تعداد ملاقات با پزشکتان، پیگیری و آزمایشها، بستگی به مرحله سرطان شما و مراحل بازگشت آن به بدن دارد.
ملاقات با پزشک:
پزشک شما احتمالاً توصیه میکند که یک معاینه فیزیکی و بعضی از آزمایشات دکر شده در زیر را هر ۳ تا ۶ ماه، در طی چند سال پس از درمان و سپس هر ۶ ماه، یا چند سال یک بار در آینده انجام دهید. افراد مبتلا به سرطانی که در مراحل اولیه درمان میشوند، ممکن است این پیگیریها را کمتر انجام دهند.
تستهای پیگیری
کلونوسکوپی:
در بیشتر موارد پزشک شما توصیه میکند که یک کلونوسکوپی هر سال پس از جراحی داشته باشید. اگر نتایج طبیعی باشد اکثر مردم برای مدت ۳ سال دیگر نیازی به انجام کلونوسکوپی مجدد ندارند. اگر نتایج آزمایشات طبیعی باشد، ممکن است تکرار آزمایشات هر ۵ سال یک بار انجام شود. اگر کلونوسکوپی ناحیهای غیرطبیعی بوده و یا پولیپها را نشان دهد، ممکن است آزمایش دیگری مورد نیاز باشد.
پروکتوسکوپی:
در صورتی که سرطان رکتوم داشتید که با ترانزال بوده (عملی که از طریق سوراخ مقعد انجام میشود) پزشکتان احتمالاً توصیه میکند شما یک پروکتوسکوپی، هر ۳ یا ۶ ماه یک بار، برای چند سال اول بعد از سرطان انجام داده، سپس هر ۶ ماه، یا چند سال یک بار در آینده این کار را انجام دهید. این به پزشک اجازه میدهد که نگاهی دقیق بر ناحیهای که تومور در آنجا بوده، برای تشخیص این که آیا ممکن است سرطان عود کند یا خیر، داشته باشد.
آزمایشات تصویر برداری:
پزشک ممکن است آزمایشات تصویربرداری را بسته به مرحله سرطان و دیگر فاکتورها، به شما پیشنهاد کند. سیتیاسکنها ممکن است به طور منظم هر ۶ ماه یک بار، برای افرادی که در معرض خطر عود بیشتری هستند، بخصوص در چند سال اول پس از درمان، انجام شود. افرادی که تومورهایی در ناحیه کبد یا ریه را برداشتهاند، شاید حتی بیشتر از حد طبیعی در معرض اسکن قرار بگیرند. همچنین این امکان وجود دارد که هر ۳ یا ۶ ماه، برای چند سال اول، تحت نظر باشند.
آزمایش خون برای نشان دادن عود تومور:
آنتیژن CEA، مادهای است که نشانگر تومور بوده و میتواند در خون برخی از افراد مبتلا به سرطان کلورکتال، یافت شود. پزشکان اغلب سطح این مارکر را قبل از شروع درمان با آزمایش خون بررسی میکنند. اگر در ابتدا بالا و پس از جراحی به حالت عادی برسد، باید تا چند سال آن را بررسی و پیگیر شوید (معمولاً هر ۳ تا ۶ ماه برای چند سال اول پس از درمان و سپس هر ۶ ماه یا بیشتر برای چند سال بعد). اگر سطح CEA دوباره بالا برود ممکن است نشانهای از این باشد که سرطان عود کرده و آزمایشات کلونوسکوپی و یا تصویربرداری نیاز باشد تا محل و جای دقیق عود یافت شود. اگر سطح تومور مارکر در هنگام ابتلا به سرطان بالا نبود، به احتمال زیاد به این موضوع کمک کرده که ما آن را نشانهای از عود سرطان ندانیم.
نگه داشتن بیمه درمانی و یا کپی همه نسخههای پزشکی:
حتی بعد از دوره درمان، خیلی مهم است که بیمه درمانی داشته باشید. آزمایشات و ملاقات با پزشک هزینه بسیار زیادی داشته، اگرچه هیچ کس نمیخواهد به عود سرطان فکر کند، ولی شاید اینپیشامد رخ دهد. در بعضی مواقع پس از درمان سرطان، ممکن است شما پزشکی جدید که هیچ چیزی در مورد تاریخچهی درمان شما ندارد را ملاقات کنید. این موضوع مهم است که کپیهایی از نسخههای قبلی پزشکی خود را با جزئیات و تشخیص و درمانها به او نشان دهید. در مورد نگهداری کپی مدارک مهم پزشکی بیشتر بدانید.
مدیریت عوارض جانبی دراز مدت:
بیشتر عوارض جانبی بعد از درمان به پایان میرسد، اما ممکن است ادامه یافته و نیاز به مراقبتهای ویژهای نداشته باشد. به عنوان مثال اگر شما کلوستومی یا ایلئوستومی دارید، ممکن است نگران فعالیتهای روزمره باشید. آیا استومی شما موقتی یا دائمی است. یک متخصص مراقبت سلامتی، که برای کمک به افراد دارای کلوستومی و ایلئوستومی آموزش دیده، میتواند به شما در چگونگی مراقبت از آن کمک کند. در مورد مدیریت و مراقبت از استومی در راهنمای کلوستومی و ایلئوستومی بیشتر بدانید.
آیا میتوان خطر پیشرفت سرطان کلورکتال یا عود آن را کاهش داد؟
اگر شما سرطان کلورکتال داشتهاید، احتمالاً میخواهید بدانید آیا کارهایی هست که به شما در کاهش رشد و عود سرطان کلورکتال، از قبیل ورزش، نوع خاصی از رژیم غذایی و یا مصرف مکملهای مواد غذایی کمک کند. خوشبختانه تحقیقات نشان داده مواردی وجود دارد که با انجام آن میتوانید امکان ابتلای دوباره آن را کاهش دهید.
داشتن وزن متعادل:
تحقیقات زیادی نشان میدهد که داشتن اضافه وزن یا چاقی (اضافه وزن زیاد) خطر عود سرطان کلورکتال، همچنین خطر مرگ را بالا میبرد. اما تحقیقات کمتری وجود دارد که نشان دهد آیا کاهش وزن در طول درمان، احتمال خطر ابتلا به سرطان کلورکتال را کاهش میدهد. البته رسیدن به وزن سالم، مزایای دیگری دارد، اما اگر فکر میکنید کاهش وزن برای شما اهمیت دارد، با پزشک خود در میان بگذارید؛ بویژه اگر هنوز در حال درمان بوده، یا آن را به پایان رساندهاید.
فعال بودن:
تحقیقات به خوبی نشان میدهد افرادی که پس از درمان فعالیت فیزیکی منظمی دارند، خطر عود سرطان کلورکتال در آنها کاهش پیدا کرده، همچنین فعالیت فیزیکی خطر مرگ و میر ناشی از سرطان کلورکتال را در افراد کاهش میدهد. فعالیت فیزیکی همچنین با بهبود کیفیت زندگی افراد، عملکرد فیزیکی و علایم خستگی کمتر نیز در ارتباط است. واضح نیست دقیقاً چه میزان فعالیت لازم است، اما بیشتر به نظر میرسد که انجام آن خیلی موثر باشد. این مهم است که قبل از شروع یک برنامه فعالیت فیزیکی با تیم درمانی خودصحبت کنید. این ممکن است شامل دیدار با یک درمانگر فیزیکی (طب فیزیکی) باشد. تیم شما میتواند به برنامه شما کمک کند تا بتواند امنیت را برای شما فراهم کند.
داشتن یک رژیم غذایی سالم:
بطور کلی، مشخص نیست که داشتن انواع خاصی از رژیم عذایی، میتواند خطر عود سرطان کلورکتال را کاهش دهد. بعضی مطالعات پیشنهاد کرده که بازماندگان سرطان کلورکتال کسانی هستند با رژیم غذایی بالایی در سبزیجات، میوهها، غلات، مرغ و ماهی و ممکن است زندگی آنها طولانیتر از افرادی باشد که رژیم غذایی با شکرهای تصفیه شده، چربی و گوشت قرمز یا گوشت کنسروی را دارند. اما معلوم نیست که این امر یعنی سرطان کلورکتال با مزایای تغذیه سالم در ارتباط دقیق هست یا خیر. با این حال واضح است، که مزایای سلامتی در خوردن مواد غذایی خوب و سالم است. به طور مثال رژیمهایی که منابع گیاهی فراوان دارند، غالباً بخش مهمی از داشتن وزن سالم و سلامتی است. با یک رژیم غذایی سالم، همچنین میتوان خطر ابتلا به برخی مشکلات، از قبیل بیماریهای قلبی و دیابت را کاهشداد.
مکملهای عذایی:
تاکنون هیچ مکمل غذایی به طور واضح و چشمگیری به کاهش خطر عود یا پیشرفت سرطان کلورکتال کمک نکرده است. این بدین معنی نیست که مکمل غذایی هیچ کمکی نخواهد کرد، اما مهم است که بدانیم هیچ کس نتوانسته آن را به اثبات برساند.
ویتامین D:
برخی از تحقیقات نشان داده که نجات یافتگان از سرطان کلورکتال با سطوح و درجه بالاتر ویتامین D در خون، ممکن است نتایج بهتری نسبت به افرادی که دارای سطح پایینی از ویتامین D هستند،به دست آورند. اما هنوز واضح نیست که مصرف مکملهای ویتامینD میتواند بر نتیجهی عود اثر داشته باشد.
کلسیم:
برخی تحقیقات نشان داده که مکملهای کلسیم میتوانند خطر پولیپ های کلورکتال را در افرادی که قبلاً پولیپ داشتهاند را کاهش دهند. اما معلوم نیست آیا مکملهای کلسیم خطر عود سرطان کلورکتال را کاهش میدهد یا خیر. اگر میخواهید هر نوع مکمل غذایی را مصرف کنید، ایتدا با تیم مراقبان سلامتی خود مشورت کنید. آنها میتوانند به شما در تصمیمگیری برای مصرف مکملی که اجتناب از آن میتواند حتی مضر باشد، به شما کمک کنند.
الکل:
نوشیدن الکل با افزایش خطر ابتلا به سرطان کلورکتال بویژه در مردان ارتباط داشته، اما این که آیا الکل بر خطر عود سرطان تاثیر دارد یا خیر واضح نیست. به دلیل پیچیدگی این مسئله مهم است که از مراقبان سلامتی خود در خصوص ارتباط مصرف الکل، با توجه به خطر عود سرطان کلورکتال (یا ابتلا به سرطان کلورکتال)، با ابتلا به بیماریهای قلبی و سایر خطراتی که برای سلامتی دارد، سؤال کنیم.
ترک سیگار:
تحقیقات نشان داده که در نجاتیافتگان از سرطان کلورکتال، کسانی که زیاد سیگار میکشند، بیشتر در معرض مرگ و میر بودهاند. همچنین ترک سیگار میتواند به طور خیلی واضح، منافع زیادی بر تندرستی داشته باشد. اگر شما به ترک سیگار فکر کرده و نیاز به کمک کسی دارید، با پزشک خود صحبت کنید.
اگر سرطان عود کند چه باید کرد؟
اگر سرطان در بعضی از نقاط بدن عود کند، گزینههای درمان، به ناحیهای که تومور در آنجاست، درمانهایی که قبلاً انجام دادهاید و سلامت عمومی بدن شما، بستگی دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوهی درمان عود سرطان به درمان سرطان روده، یا درمان سرطان رکتوم، با توجه به مراحل آنها، مراجعه کنید. برای اطلاعات بیشتر در مورد عود به تحقیقات در این مورد مراجعه کنید.
آیا میتوانم بعد از درمان سرطان کلورکتال سرطان دومی هم بگیرم؟
در افرادی که سرطان کلورکتال داشتهاند، هنوز امکان بروز سایر سرطانها وجود دارد. در واقع، نجات یافتگان سرطان کلورکتال در معرض خطر بالاتری از ابتلا به سرطان کلورکتال نسبت به سایر انواع سرطانهای دیگر هستند. در مورد سرطانهای دوم بعد از سرطان کلورکتال، بیشتر بدانید.
جابجایی بعد از سرطان کلورکتال و حمایتهای عاطفی:
برخی از افراد درمان شده، احساس افسردگی، اضطراب و یا نگرانی دارند که این امر طبیعی به نظر میآید، چون زمانی سرطان کلورکتال بخشی از زندگی آنها بوده است. برخی افراد بیش از دیگران آسیب میبینند، اما میتوانند از کمک و حمایت دیگران، از جمله دوستان، خانواده، گروههای مذهبی، گروههای حمایتی و مشاوران متخصص یا دیگران بهرهمند شوند.
رابطهی جنسی و احساس خوب در مورد بدن خودتان:
راحت کنار آمدن با بدن خود در طول و پس از درمان سرطان کلورکتال، یک مسیر شخصی بوده، که برای هر کسی متفاوت است. اطلاعات و پشتیبانی میتواند به شما در دستیابی به این تغییرات، در هر زمان، کمک کند. در مورد رابطهی جنسی برای مرد یا زن مبتلا به سرطان را بیشتر مطالعه کنید.